Ακούσαμε, είδαμε, δοκιμάσαμε ένα αρχαίο συμπόσιο στον Κήπο του Λαού

Ημ / νία: 08.07.16

Ακούσαμε, είδαμε δοκιμάσαμε...

“Πρακτικά” μιας εκδήλωσης για την διατροφή.

Ο Οδυσσέας σάς καλεί σε δείπνο 

ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΣΤΙΣ 6/7/2016

Η ιστορία της διατροφής, οι Φαίακες, η παχυσαρκία των σημερινών νέων και η απήδαλος ναυς του ΝΑΟΚ. Μπορεί να αναπτυχθεί ο “Νους Υγιής” σε δύσκολους καιρούς; Την εκδήλωση διοργάνωσε το Εργαστήριο Μελέτης του Αρχαίου Κόσμου του Ιόνιου Πανεπιστήμιου, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και το Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκόπειου Πανεπιστήμιου Αθηνών μπαίνουν στις κουζίνες των αρχαίων Φαιάκων αλλά και στα άδυτα της ψυχολογίας των εφήβων. Ποιες είναι οι διαχρονικές διατροφικές μας συνήθειες, πώς επηρεάζονται από τον πολιτισμό και πώς επηρεάζουν τα παιδιά μας; Τι έχει να προτείνει η Επιστήμη, ο Αθλητισμός, τι μας διδάσκει η Ιστορία; 

• 
• 
• 
•  

Εισηγητές

Αριάδνη Γκάρτζιου, καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

“Ομηρική διατροφή: Πρόσκληση σε δείπνο με τον Οδυσσέα, τον Αλκίνοο και την Αρήτη” 

« Από ανθρωπολογική και λογοτεχνική προσέγγιση, η περιπλάνηση μπορεί να δώσει κάποια στοιχεία για να κατανοήσουμε τον αρχαίο κόσμο. Όπως είναι το ταξίδι που κάνει ο Οδυσσέας στο νησί των Φαιάκων. Υπάρχουν δέντρα και καρποί που προσεγγίζουν τον ήρωα με το παρελθόν του. Ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του αναζητούσαν ανθρώπους φυτοφάφους, ανθρώπους που τρώνε σιτάρι και καρπούς. Όπως τους Λωτοφάγους. <<  Την γλυκιά πατρίδα λησμονώντας[...]>>  

Αλλά αυτό δεν συνέβει σε όλη την περιπλάνηση του. Υπήρχαν κάποιοι σταθμοι σε αυτήν την περιπλάνηση που συναντήθηκε με το αντίθετο. Όπως ήταν οι Κύκλωπες και οι Λαιστρυγόνες. 

• 
• 
• 
•  

Οι πρώτοι δεν γνώριζαν την καλλιέργεια, ήταν όλα άσπαρτα. Διατροφικό τους στοιχείο ο κανιβαλισμός. Το ίδιο ισχύει και για τους δεύτερους και ενώ ο Οδυσσέας έψαχνε για φυτοφάγους. 

Σε ένα γενικότερο πλαίσιο ενδεικτικά παραδείγματα  για το κρέας έχουν ιδιάζουσα θέση στα ομηρικά χρόνια. Δεν μπορούμε να μην πούμε ότι η διατροφή τους στηρίζεται στην βρώση του κρέατος. Ήταν και είναι βασικό στην ανθρώπινη διατροφή. Εκείνα τα χρόνια όμως κανένα κρέας δεν τρώγονταν αν πρώτα το ζώο δεν θυσιαζόταν. Άρα η θυσία είναι πολύ σημαντική τελετουργία εκείνη την εποχή. Επίσης αποτελούσε μια συγκεκριμένη τελετουργία. Από τα ομηρικά χρόνια, υπάρχουν δύο παραδείγματα που διαταρράσουν τους κανόνες της θυσίας. 

Το πρώτο είναι ότι οι σύντροφοι του Οδυσσέα κατανάλωσαν τα βόδια του ήλιου χωρίς να τα θυσιάσουν και για αυτό το λόγο υπήρξε η τιμωρία τους.

Το δεύτερο τελείτε στο μέγαρο πριν την μνηστηριοφονία (οι οποίοι μνηστήρες είναι οι νέοι της Ιθάκης). Αυτοί καταναλώνουν χωρίς περιορισμούς και για αυτό έρχεται η τελική τους τιμωρία, γεγονός που επιτρέπει στον Οδυσσέα να πάρει την τελική του νίκη. 

Είναι πολύ σημαντικό πως ο ποιητής Όμηρος, παρουσιάζει τις παραβάσεις που ο άνθρωπος οφείλει να ενταχθεί σε ένα δίκτυο για να εφαρμόσει κανόνες που επιβάλλονται από την κοινότητα η οποία διαμορφώνει την διατροφή των ανθρώπων. 

Στην κοινωνία των Φαιάκων αυτό που έχει σημασία είναι ο Ξένος, ο άγνωστος που δεν έχει τίποτα. Οι κανόνες είναι θεσμοθετημένοι ώστε να περιγραφεί τον 7ο και τον 8ο αιώνα. Η διατροφή και οι κανόνες της ανήκουν στην κοινωνία. Το κατεξοχήν παράδειγμα που δίχνουν τους κανόνες της διατροφής είναι η φιλοξενία και η υποδοχή του Ακίνοου προς τον Οδυσσέα. Οι κανόνες συλλογικότητας εντάσσονται στα ανθρώπινα πλαίσια, σε αυτό δηλαδή που ψάχνει ο Οδυσσέας.» 

Θεόδωρος Παππάς, Καθηγητής τμήματος Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας, Μουσειολογίας Ιονίου Πανεπιστημίου. 

“Αρχαίων Γεύσεις“

« Δεν είναι μόνο τα έργα τέχνης από τα οποία αντλούμε πληροφορίες για τους αρχαίους Έλληνες. Είναι και οι σχέση των αρχαίων Ελλήνων με το φαγητό. Από τους κωμικούς ποιητές προέρχονται κυρίως οι πληροφορίες αλλά και από τις αγγειογραφίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί στις Εκκλησιάζουσες του Αριστοφάνη όταν η Πραξαγόρα αφού πήρε την εξουσία από τα χέρια των αντρών, καλεί τους συμπολίτες τους για φαγητό. 

Οι αρχαίοι Έλληνες ήταν καλωφαγάδες με πολύ κρασί και καλά φαγητά. Τους αρχαίους Έλληνες τους χαρακτήριζε η εγκράτεια και η ολιγοφαγία. Τα κυριότερα φαγητά τους ήταν το ψωμί, το λάδι, το σιτάρι, το τυρί, το κρέας, οι σαλάτες και τα φρούτα. 

Το πρωί πριν φύγουν από το σπίτι έτρωγαν συνήθως το λεγόμενο ακρατίασμα, τον άκρατο οίνο, το οποίος ήταν ψωμί βουτηγμένο στον οίνο που δεν ήταν αναμειγμένος με νερό.

Επίσης μπορεί να έτρωγαν λίγο κριθαρένιο ψωμί, ελιές και σύκα. 

Από ροφήματα πίνανε ένα ρόφημα από κριθαρένιο σιτάρι,  υδρόμελο (χλιαρό νερό με μέλι) ή κατσικίσιο γάλα. 

Γενικά δεν άρεζε στους αρχαίους Έλληνες να τρώνε μόνοι τους και ανέκαθες έτρωγνα περισσότερο ψάρι και λιγότερο κρέας. Το ψάρι επίσης προέρχεται από την λέξη ὄψον που σημαίνει το εκλεκτό έδεσμα, το προφάγι, αυτό που συνοδεύει το ψωμί το οποίο το είχαν σε μεγάλη εκτίμηση. 

Τι καθεαυτό ψωμί ήταν από Ζέα ή από σιτάρι, αλλά τα δυο υλικά δεν ήταν σε αφθονία ειδικά στην αρχαία Αθήνα και η πολιτική τους εξαρτιόταν πολλές φορές από την προσπάθεια να αποκτήσουν αυτά τα υλικά. Το ψωμί από το κριθάρι το ονόμαζαν άλφιτο ενώ το σιταρένιο ψωμί το ονόμαζαν άρτο. 

Οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν, δεν γνώριζαν τις τροφες όπως ρύζι, καφές, ζάχαρη, ντομάτες, κακάο, λεμόνια, ζυμαρικά. Τα σκόρδα και τα κρεμμύδια θεωρούνταν ως είδος φτωχικης διατροφής. » 

 

Αθανάσιος Ευσταθίου, Αναπληρωτής Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας, Διευθυντής του Εργαστηρίου Μελέτης Αρχαίου Κόσμου του Ιονίου Πανεπιστημίου. 

“Η Διατροφή της Αθήνας του Χρυσού Αιώνα. Ο Ιπποκράτης ως διαιτολόγος”. 

« Από την Ομηρική περίοδο στον 5ο αιώνα, Χρυσό αιώνα του Περικλή, έχουν γίνει σημαντικά επιτεύγματα όσον αφορά την δημοκρατία. Η επιστήμη ήταν συνυφασμένη με την ελευθερία. Την περίοδο εκείνη αρχίζει και εξελίσεται η ανάπτυξη των αιτίων των νοσημάτων. Ποια είναι η πρωταρχική αιτία των νοσημάτων. Συντελείται η βάση για την πρόγνωση και την επιστημονική θεωρία της ασθένειας. 

Ο Ιπποκράτης έγραψε δύο βιβλία. Στο πρώτο με τίτλο Περι διαίτης υγιεινής διατυπώνει ότι η πολυφαγία δημιουργεί προβλήματα στην υγεία ή αν η ποσότητα της τροφής δεν βρίσκεται σε ισορροπία με τους κόπους που καταβάλλει το σώμα. Ο ιδιώτης είναι ο άνθρωπος που οι καθημερινές του δουλειές δεν απαιτούν δίαιτα, αλλά απαιτούν χρήσιμους κανόνες  για έναν υγιεινό τρόπο διατροφής που να ρυθμίζουν την διατροφή σε σχέση με την κούραση. 

Για τους ηλικιωμένους προτείνει να κάνουν διατροφή με περισσότερο ξηρή τροφή καθώς το σώμα τους έχει περισσότερα υγρά. 

Η διατροφή πρέπει να γίνεται σύμφωνα με παράγοντες όπως η ηλικία, ο τόπος διαμονής, και να γίνεται σε αντίθεση με τις καιρικές συνθήκες κρύου ή ζέστης. 

Το άλλο βιβλίο του με τίτλο Περί διαίτης οξέων περιλαμβάνει θεραπείες ασθενειών με τροφές. Ο περιορισμός της τροφής και του ποτού είναι το βασικό συστατικό που συντελεί στην καλή υγεία. Η προληπτική διάγνωση είναι πολύ σημαντική. Χαρακτηριστικές είναι οι θεωρίες από την σχολή της Κω, πως όταν εκδηλώνεται μια ασθένεια, προέρχεται από μια νοσηρή κατάσταση του σώματος και το οποίο εμφανίζεται στο πιο αδύναμο σημείο του σώματος. » 

 

 Άκης Παυλογιάννης, διδάκτωρ Ιστορίας του Αθλητισμού Ιονίου Πανεπιστημίου. 

“Κατευθύνσεις για υγιεινή ζωή κατά τη διάρκεια της ελληνικής και ρωμαϊκής αρχαιότητας”

« Το ζήτημα της υγείας διαμορφώνεται σε δύο άξονες. Μιλάμε δηλαδή για μια υγιεινή επιστήμη ή τέχνη όπως ο καθένας μπορεί να την ονομάσει. Παράλληλα μπορούμε να μιλήσουμε για τον ειδικό της υγιεινής επιστήμης ή της τέχνης που είναι ο υγιεινός. Παράλληλα λειτουργούν και η επιστήμη και ο επιστήμονας με τον γιατρό και τον γυμναστή κατά την διάρκεια της αρχαιότητας.

Υπάρχουν δύο προβλήματα του λόγου περί υγείας, είναι από τότε που ξεκινάει η διαδικασία αυτή, ο ιπποκρατικός συγγραφέας. Και όπου γράφω ιπποκρατικός, είναι φανερό, πως αναφέρομαι στον ιπποκρατικό συγγραφέα γενικά, τους εκπροσώπους της ιπποκρατικής σχολής. Δηλώνει ξεκάθαρα ότι υπάρχουν πολλές προσπάθειες πριν από αυτόν για την προσέγγιση της ανθρώπινης υγείας.

Αλλά όταν εισέρχεται πλέον η υγεία ως αίτημα και η υγιεινή ως επιστήμη στον χώρο της ζωής των ανθρώπων, πλέον προκαλούντε πολλές διαφωνίες για το ποιοί πρέπει να ασχολούνται με αυτό, ποιοί είναι οι αρμόδιοι για να θεραπεύσουν την επιστήμη. 

Είναι πολύ σημαντικό να διευκρινήσουμε ότι η υγιεινή τελική ή η υγιεινή επιστήμη και τα παραγγέλματα που συνδέονται, διαχωρίζονται με συνέπεια από αυτό που ονομάζαμε ιατρική ή θεραπευτική επιστήμη.

Είναι επίσης σημαντικό να τονίσουμε ότι η δίαιτα έχει έναν πρωταρχικό ρόλο στην εισήγηση συτή, ξεπερνάει την έννοια της διατροφής, δεν αναφέρεται μόνο σε αυτό που τρώνε ή πίνουν οι άνθρωποι, αλλά όσα αφορούν την καθημερινή ζωή των ανθρώπων, τον ελεύθερο χρόνο, τις ασκήσεις, τα λουτρά, τις σεξουαλικές σχέσεις τους, τον ύπνο γενικότερα ότι έχει να κάνει με την καθημερινη ζωή και το ανθρώπινο σώμα.»  

 

Σταμάτης Σουβλάκης υποψήφιος διδάκτωρ Ιονίου Πανεπιστημίου. 

“Αθλητική Διατροφή” .

« Ένα παράδειγμα για την επιρροή του φαγητού σχεδόν σε κάθε τομέα της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας, αναφέρθηκε πριν ότι η σειρά των γευμάτων και οι ονομασίες των τροφών της ημέρας ήταν το ακράτισμα, το πρωϊνό, το άριστο, το μεσημεριανό, το εσπέρισμα, το απογευματινό και το δείπνο το βραδινό. Είχαν δηλαδή μια σειρά από τέσσερα γεύματα. Αξίζει να αναφερθεί ότι η μεσογειακή διατροφή, έχει τις ρίζες της στα πολύ παλιά χρόνια, είναι καταγεγραμμένο ότι διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ζωή των αρχαίων Ελλήνων. Αποτελούνταν κυρίως από άρτο, λαχανικά και φρούτα τα οποία θεωρούνται βασικά στοιχεία και αναπόσπαστο κομμάτι της μεσογειακής διατροφής. Αυτό σχετίζεται με το χαμηλό ποσοστό καρδιακών νοσημάτων στην ευρύτερη περιοχή της μεσογείου και να αναφερθεί ότι πιο γνωστικό που καταναλώνονταν τότε ήταν το ψάρι, εξαιτίας της εγγύτητας σε θαλάσσια περιοχή του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού. Το όνομα του Πυθαγόρα είναι συνδεδεμένο με δύο παράλληλες παραδόσεις, μια θρησκευτική και μια επιστημονική. Ο Πυθαγόρας λέγεται ότι έχει εισάγει την θεωρία της μετενσάρκωσης των ψυχών στην Ελλάδα και η θρησκευτική του επιρροή αντανακλάται στην λατρεία της κοινωνίας για την φιλοσοφία του με περιόδους μύησης, κρυφά δόγματα, τελετουργικούς ενταφιασμούς αλλά και ειδικούς διατροφικούς περιορισμούς. Στην δοξασία της μετενψύχωσης βασίζεται και η χορτοφαγία που ήδη αποδόθηκε στον ίδιο τον Πυθαγόρα κατά την διάρκεια της ζωής του. Έρευνες αποδεικνύουν ότι οι αρχαίοι ολυμπιονίκες ακολουθούσαν και την δίαιτα Άτκινς η οποία έχει γίνει γνωστή τα τελευταία περίπου 35 χρόνια. Η θεωρία αυτής της δίαιτας βασίζεται στο γεγονός ότι το ανθρώπινο σώμα προτιμάει να καταναλώνει υδατάνθρακες, όπως σιτηρά, δημητριακά και άρτους για την παροχή ενέργειας και χρησιμοποιόνταν αυτό σε σχέση με το σωματικό λίπος. Στο καθημερινό τους διαιτολόγιο αναγκάζουν το σώμα να χρησιμοποιήσει το λίπος ως καύσιμη πηγή ενέργειας. » 

Αντωνία Ματάλα, Καθηγήτρια Ανθρωπολογίας της Διατροφής, Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο.

"Οι διατροφικές συνήθειες είναι προϊόν αλληλεπίδρασης του πολιτισμού και της βιολογίας του ανθρώπου".

« Ήμαστε συνηθισμένοι να σχετίζουμε την διατροφή με την υγεία. Αλλά αυτή είναι συνυφασμένη και με άλλους παράγοντες, όπως την ιστορία, την γεωγραφία, την ψυχολογία, την εθνολογία. Οι διατροφικές συνθήκες, αποτελούν μέρος του πολιτισμού και είναι αυτές που μεταφέρονται στους νεότερους. Η αλλαγή της διατροφής είναι αναπόφευκτη και για το άτομο αλλά και για την κοινωνία η οποία σχετίζεται με τις κοινωνικές, οικονομικές συνθήκες της ζωής. 

 

Βιολογική προσαρμογή και πολιτισμός

αποδεικνύεται από την παράθεση δυο συγκεκριμένων παραδειγμάτων ποιες αλλαγές είναι προσαρμοστικές και πως αυτές περνάνε στον πολιτισμό μέσα από την κουζίνα και μεταφέρονται από γενιά σε γενιά. 

 

1ο παράδειγμα= Μια προσαρμοστική εξέλιξη

Έχει να κάνει με το γάλα και τον τρόπο που χρησιμοποιείται. 

 

Το γάλα ξεκίνησε να υπάρχει όταν άρχισαν να εκτρέφουν τα ζώα. Με αυτό το πλεονέκτημα έπρεπε να υπερπηδήσουν δύο καίρια προβλήματα:

1. Πως υπό κανονικές συνθήκες δεν μπορεί να κάνει πέψη
2. Είναι ευπαθές τρόφιμο και δεν μπορεί να αποθηκευτεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. 

 

Έτσι το γάλα είναι ένα παράδειγμα προσαρμοστικής εξέλιξης, καθώς θα προκύψουν από αυτό προϊόντα ζύμωσης (το οποίο μπορεί να ανακαλύφθηκε τυχαία, από την διαδικασία αποθήκευσης). Για αυτό το λόγο έχουμε το τυρί, το ξυνόγαλο, το κεφίρ και άλλα προιόντα. 

 

2ο παράδειγμα μη προσαρμοστικής εξέλιξης

Προέρχεται από την ιστορία της ζάχαρης. 

 

Η προδιάθεση του ανθρώπου να επιλέγει γλυκά προιόντα είναι λόγω των γονιδίων μας. Συνδέεται με τους υδατάνθρακες και την ενέργεια που δίνουν. 

Η κρυσταλλική ζάχαρη προέρχεται από τους γλυκούς καρπούς, όπως είναι το ζαχαροκάλαμο. Η ζάχαρη ήταν αρκετά ακριβή, η τιμή της ήταν υπερδεκαπλάσια του μελιού. Η Βενετία έπαιξε καθοριστικό ρόλο, καθώς έφερε την ζάχαρη για τους αριστοκράτες της Βενετίας. Γίνονταν καλλιέργεια της ζάχαρης στην Μέση Ανατολή και την Κύπρο. 

Από τον 16ο αιώνα όμως και με τις αποικίες των Ευρωπαίων στην Αμερική ξεκινάει η μεγάλη καλλιέργεια του ζαχαροκάλαμου, κυρίως στην Καραϊβική, και άρα και η μεγάλες ποσότητες της ζάχαρης.

Επειδή όμως η καλλιέργεια τους απαιτούσαν πολλά εργατικά χέρια περισσότερα από ότι για την καλλιέργεια του καπνού ή του βαμβακιού, μετέφεραν σκλάβους από την Αφρική ώστε να δουλέψουν στα χωράφια. Η εκμετάλλευση φθηνού εργατικού δυναμικού από την Αφρική έφερε την παγκοσμιοποίηση της ζάχαρης. 

Όμως η κατάρευση της αγοράς της ζάχαρης ήρθε από την εξέγερση των σκλάβων στην Τζαμάϊκα και την Καραϊβική. Έτσι φτάσαμε στον 20ο αιώνα όπου μέσω κρατικώ επιδοτήσεων η καλλιέργεια του ζαχαροκάλαμου αντικαταστάθηκε από την καλλιέργεια του ζαχαρότευτλου. 

Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας έκανε συστάσεις για την υπερβολική κατανάλωση της ζάχαρης, που συμβαίνει κυρίως στις πλουσιότερες χώρες. » 

Μαίρη Γιαννακούλια, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Διατροφής και Διαιτητικής Συμπεριφοράς, Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο. 

"Διατροφικές συνήθειες και συμπεριφορές παιδιών και εφήβων: από τις συστάσεις στις παρεμβάσεις". 

 

Από τις συστάσεις (Οι σύγχρονες συστάσεις)

« Είναι κάτι που δεν το είχαμε τα προηγούμενα χρόνια στην Ελλάδα, πέρναμε συστάσεις από τα αγγλόπουλα ή τα αμερκανόπουλα, ενώ τώρα υπάρχουν συστάσεις και για τα εεληόπουλα.

Αυτές οι συστάσεις είναι με βάση τις:

Διατροφικές συστάσεις για έμβρυα

Διατροφικές συστάσεις για παιδιά και εφήβους

Συχνότητα και τύποι γευμάτων

Τεχνικές συμπεριφοράς που σχετίζονται με το φαγητό

 

Όσον αφορά τα παιδιά 9- 13 ετών

 

Λαχανικά σε κάθε  κύριο γεύμα

Κατανάλωση 2- 3 μερίδες καθημερινά

 

Γάλα, γαλακτομικά προιόντα

Κατανάλωση 3-4 μερίδες καθημερινά, με διαφορετικό γαλακτοκομικό προϊόν

επίσης είναι πολύ καλά τα ποϊόντα όπως το κεφίρ ή το ξυνόγαλο, διότι η επίδραση των ζυμωμένων προϊόντων βοηθούν στην εντερική μικροχλωρίδα. 

 

Δημητριακά, πατάτες

Προτίμηση στα δημητριακά ολικής άλεσης

και κατανάλωση όση επιτρέπει το σωματικό βάρος του κάθε παιδιού.

Δίνουν ενέργεια οι παραπάνω τροφές

 

Όσπρια

Είναι περίπου ισάξια στις πρωτεϊνες με τις ζωίκές τροφές

Αλλά δεν απορροφόνται τα θρεπτικά συστατικά τους εύκολα από τον οργανισμό

Κατανάλωση 1 φορά την βδομάδα

 

Κρέας

Λευκο (Πουλερικά), Κόκκινο (μοσχάρι, χοιρινό)

Περιέχουν πρωτεϊνες υψηλής βιολογικής πρωτείνης οι οποίες ταιριάζουν στον ανθρώπινο οργανισμό.

Απορροφάται το σίδηρο από τον άνθρωπο.

2- 3 μερίδες την βδομάδα

Με προσοχή να μην είναι αλλαντικά.

 

Αυγά

4 – 7 αυγά την εβδομάδα

 

 

Ψάρια – Θαλασσινά

2 – 3 μερίδες την βδομάδα

Έχουν πολύ καλά λιπαρά Ω – 3. 

Τουλάχιστον 1 λιπαρό ψάρι την εβδομάδα (σαρδέλα, γαύρο, κολιό)

 

Λίπη και Έλαια

Αυτά βελτιώνουν την γεύση

Το ελαιόλαδο ως πρώτη επιλογή προστιθέμενου ελαίου

Μείωση ζωίκών λιπαρών

Περιορισμός της κατανάλωσης υδρογονωμένων(τρανς) λιπαρών (μπισκότα, πατατάκια κτλ)

 

Νερό

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την ρύθμιση της θερμοκρασίας των σωμάτων

8- 10 ποτήρια την ημέρα. Όταν τα ούρα έχουν άσπρο χρώμα είναι μια καλή ένδειξη ότι ο οργανισμός μας έχει πάρει αρκετό νερό. 

 

Σωματική δραστηριότητα

1 ώρα την ημέρα

 

Καθιστική δραστηριότητα (υπολογιστής, τηλεόραση)

2 ώρες την ημέρα

Αποφεύγεται η τηλεόραση ή ο υπολογιστής στο υπνοδωμάτιο του παιδιού.

 

Στις παρεμβάσεις

Γιατί να παρεμβαίνουν στις διατροφικές συνήθειες των παιδιών.

-Για την ψυχική υγεία

-Για την γνωσιακή υγεία(π.χ. Μνήμη, προσοχή, πνευματική εγρήγορση)

-Για την σωματική υγεία

-Για τις σωματικές δραστηριότητες

 

Παράγοντες που έχουμε τις τροφικές μας προτιμήσεις

Εκπαιδευτικό επίπεδο

Πολιτισμικοί παράγοντες, θρησκευτικοί, τοπικοί

Εξωτερικοί παράγοντες

Εσωτερικοί παράγοντες

Βιολογικοί, ψυχολογικοί και φυσιολογικοί παράγοντες

Κοινωνικό- οικονομικοί παράγοντες (εισόδημα, κόστος τροφίμων)

 

Όσον αφορά τα παιδιά ερχόμαστε κόντρα στη βιολογία τους επειδή τα λαχανικά είναι λίγο πικρά.

 

Βασικές τεχνικές παρεμβάσεις

1)Διαθεσιμότητα

π.χ. Να υπάρχουν στα κυλικεία φρούτα

2)Πρόσβαση

Το υγιεινό να βοηθήσουμε να γίνει πιο εύκολα προσβάσιμο

 

3) Μίμηση

Να δίνουμε το σιωπηλό παράδειγμα ώστε να μιμηθούν οι μικρότεροι τους μεγαλύτερους. Τρώμε μπροστά τους ένα φρούτο, χωρίς να πούμε κάτι. 

 

4) Ενίσχυση – Επιβράβευση

Παρότρυνση για δοκιμή, προσφορά ως δώρο.Παράδειγμα επιεδή θα φάει παγωτό ας επιβραβεύσουμε το παιδί με ένα πιάτο φακές. Δηλαδή ας πάρει σαν δώρο ένα πιάτο φακές.

 

5)Έκθεση

Δραστηριότητες με σχετικό αντικείμενο. Αφίσες μέσα στο σχολείο με το νερό. Έτσι θα πιούν περισσότερο νερό τα παιδιά.

• 
• 
• 
•  

6) Παροχή- Συμβουλές

Καλύτερα να δίνονται συμβουλές στους γονείς και όχι στα παιδιά, όπως είπαμε παραπάνω για τα παιδιά είναι η μίμηση. Στα παιδιά μόνο στοχευμένες παρουσιάσεις.» 

Επιμέλεια άρθρου: Φείζή - Τσάτσου Φωτεινή και Ιωάννα Καραγιαννίδου