Το αρχιτεκτονικό αριστούργημα της Κέρκυρας, η Ιστορία του και το άδοξο τέλος

Εμφανίσεις:

Ημ / νία: 03.06.15

Το παλαιό Δημοτικό Θέατρο της Κέρκυρας επρόκειτο για ένα αρχιτεκτονικό κόσμημα για το νησί μας το οποίο φιλοτέχνησε ο Ιταλός αρχιτέκτονας Conrado Περγκολέζε βάσει του πρότυπου σχεδίου του κτιρίου της Σκάλας του Μιλάνο. 

H Σκάλα του Μιλάνου

Η απόφαση για τη δημιουργία του Δημοτικού Θεάτρου πάρθηκε 1885 με πρωθυπουργό τον Γ. Θεοτόκη. Επί δημαρχίας Μ. Θεοτόκη ξεκίνησαν οι ενέργειες υλοποίησης του έργου και επί Δημητρίου Κόλλα ανατέθηκε η εκπόνηση στον Ιταλό αρχιτέκτονα Περγκολέζε.

Το κόστος για την υλοποίηση του θεάτρου ήταν πολύ υψηλό για την εποχή εκείνη και άγγιξε 1.000.000 Βρετανικές χρυσές λίρες. Το έργο υλοποιήθηκε άρτια το 1902 όπου άνοιξε τις πύλες του επίσημα στις 7 Δεκεμβρίου 1902 με την όπερα Βάγκνερ, Lohengrin . To θέατρο αυτό διαδέχτηκε το πρώτο θέατρο της Κέρκυρας αλλά και της νεότερης Ελλάδας, το θέατρο του Σαν Τζιάκομο, ή αλλιώς το θέατρο του Αγίου Ιακώβου, το οποίο έγινε το κέντρο της ελληνικής όπερας μεταξύ 1733 και 1893 το οποίο και παρουσίασε την πρώτη όπερα στην Ελλάδα.

Το μέγιστο ύψος του ήταν 39 μέτρα και στην μπροστινή είσοδο  υπήρχε εξώστης τον οποίο κοσμούσαν κολώνες Τοσκανικού ρυθμού. Χαρακτηριστικές στην είσοδο ήταν πιο ψηλές κολώνες και ο τοίχος ο οποίος ήταν εξωραϊσμένος από τοιχογραφίες Ιταλών καλλιτεχνών.

 

Ο επάνω όροφος ήταν διακοσμημένος από τέσσερις κολώνες Κορινθιακού ρυθμού και στην κορυφή ένα αέτωμα. Το επίσημο έμβλημα της Κέρκυρας βρισκόταν ανάγλυφο στο κέντρο του αετώματος περιβλημένο από στεφάνι δάφνης.

 

Η αίθουσα του θεάτρου περιλάμβανε 64 θεωρία καταταγμένα σε τρία επίπεδα κατά ύψος και μία αίθουσα-εξώστη στην κορυφή για τα λαϊκά στρώματα.

 

Το πρώτο θεωρείο στην πρώτη σειρά ήταν κρατημένο για την διοικητική επιτροπή του θεάτρου. Η δεύτερη σειρά του πρώτη θεωρίου ήταν αποκλειστικά για την Ελληνική βασιλική οικογένεια. Όλα τα θεωρία είχαν φως από γκάζι.Για τους αστούς υπήρχε το πιο ψηλό επίπεδο της αίθουσας.

 

Το προσκήνιο του θεάτρου φιλοξενούσε την ορχήστρα. Η ορχήστρα αποτελείτο από ντόπιους και παρουσίαζαν 10 όπερες σε κάθε ετήσιο κύκλο.

Ο κύκλος του προγράμματος άρχιζε το Σεπτέμβρη και έκλεινε την Κυριακή πριν την Καθαρά Δευτέρα.

 

 

Η αυλαία της Σκηνής

 

Την αυλαία της σκηνής δημιούργησε Ιταλός καλλιτέχνης για το Θέατρο Σαν Τζάκομο η οποία και παραχωρήθηκε στο θέατρο "διάδοχο".

Η  αυλαία ή θεατρική κουρτίνα απεικόνιζε σκηνή από την Οδύσσεια, το Βασιλιά Αλκίνοο να υποδέχεται τον Οδυσσέα στο νησί των Φαιάκων.

 

Η πορεία του στο χρόνο

 

Το θέατρο λειτουργούσε επίσης ως τόπος κοινωνικών συναντήσεων και εκδηλώσεων της υψηλής κοινωνίας οπου διοργάνωναν χορούς.

 

Ο Κάιζερ Γουλιέλμος Β' παρακολουθούσε συχνά παραστάσεις κατα τη διάρκεια της παραμονής του στο Αχίλλειο.

 

Το 1907 η Παλαιά Φιλαρμονική απέδωσε μια συμφωνία και καταχειροκροτήθηκε από το κοινό.

Το 1916 στις αίθουσές του συνεδρίαζε η εξόριστη Βουλή των Σέρβων, η οποία αποφάσισε την  δημιουργία της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας.

Από 19 Ιανουαρίου 1916 έως 19 Νοεμβρίου 1918 στο θέατρο συνεδρίαζε η εξόριστη Βουλή των Σέρβων, η οποία αποφάσισε μέσα εκεί τη  δημιουργία της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας.

Το 1923 μετανάστες της Μικρασιατικής Καταστροφής φιλοξενήθηκαν στα θεωρία του θεάτρου.

Κατά τη μεταπολεμική περίοδο, το κτίριο θεωρήθηκε από τους Κερκυραίους: αρχιτέκτονα Ιωάννη Κόλλα και πολιτικούς μηχανικούς Γεώργιο Λινάρδο και Ρένο Παϊπέτη, ότι δεν έχει καμιά αρχιτεκτονική και ιστορική αξία και το δημοτικό συμβούλιο Κερκυραίων με δήμαρχο Σταμάτη Δεσύλλα, αποφάσισε ομόφωνα να κατεδαφιστεί σε συνεδρίαση της 31ης Μαρτίου 1952 παρά τις έντονες διαμαρτυρίες των Κερκυραίων για αυτή την "εγκληματική" ενέργεια".

Η ιστορία του θεάτρου "κόσμημα" δεν ξεπέρασε το μισό αιώνα και από το 1952 και μετά παραμένει χαραγμένο στις μνήμες και τις ψυχές όσων το γνώρισαν, καθώς και κρεμασμένο σε κάδρα σε κάθε σπίτι της Κέρκυρας.

Το σημερινό Δημοτικό Θέατρο της Κέρκυρας

Ύστερα από χρόνια στην ίδια θέση, στο κέντρο της πόλης της Κέρκυρας, χτίστηκε το σημερινό Δημοτικό Θέατρο χαμηλής αρχιτεκτονικής αισθητικής.

Tο υπάρχον Δημοτικό Θέατρο κατασκευάστηκε τη δεκαετία του ’70.  Τη μελέτη και την επίβλεψη ανέλαβε να κάνει αφιλοκερδώς ο διακεκριμένος έλληνας αρχιτέκτονας Περικλής Σακελλάριος.

Το Νέο Δημοτικό Θέατρο

Το 2011 πραγματοποιήθηκε Πανελλήνιος αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την ανάπλαση του δημοτικού θεάτρου Κέρκυρας και της προ της εισόδου του πλατείας. Το ζητούμενο του διαγωνισμού ήταν η εκπόνηση αρχιτεκτονικής πρότασης η οποία θα οραματίζονταν τον θετικό επαναπροσδιορισμό του θεάτρου στη συλλογική συνείδηση της τοπικής κοινωνίας, στην οποία δεν υπήρξε ποτέ καθολικά αποδεκτό.

Το γραφείο Ζερεφος Τέσσας Aρχιτέκτονες Μηχανικοί Σύμβουλοι κέρδισε το πρώτο βραβείο στο διαγωνισμό και όπως ανέφεραν:

"Βασικός σκοπός της βραβευθείσας μελέτης ήταν να δοθεί στο θέατρο η πολιτιστική και η κοινωνική σημασία που του αντιστοιχεί. Αυτό προϋπέθετε πολύπλοκες διαδικασίες που μέσω των χρήσεων αλλά και της επικοινωνίας της αρχιτεκτονικής θα επηρέαζαν τον ίδιο τον τρόπο που οι κάτοικοι αντιλαμβάνονται την πόλη τους σε σχέση με το Θέατρο και αντίστροφα. Μέχρι σήμερα στο υποσυνείδητο των κατοίκων της Κέρκυρας το Δημοτικό Θέατρο υφίσταται περισσότερο ως ένα γιγαντιαίο κλειστό οικοδομικό τετράγωνο παρά ως πολιτιστικό και κοινωνικό αγαθό. Θεωρήθηκε ότι για την ανατροπή αυτής της συλλογικής συνειδησιακής κατάστασης ο δυναμικότερος τρόπος θα ήταν να «ανοίξει» το θέατρο προς τα έξω και να απεγκλωβιστεί από την εσωστρέφεια του. Αυτή η απόφαση μάλιστα δρομολογήθηκε και από το ίδιο το πρόγραμμα του διαγωνισμού. Η παράκληση από τους αγωνοθέτες για την ανάπλαση και της πλατείας προ της εισόδου του θεάτρου έδειξε ξεκάθαρα ότι το πρόβλημα δεν αφορά μόνο στην αρχιτεκτονική μορφή του κτηρίου αλλά και στη γενικότερη λειτουργία του σε σχέση με την ευρύτερη περιοχή. Οι προτεινόμενες μετατροπές στην πλατεία και στις όψεις, η εισαγωγή νέων χρήσεων, καθώς και η εφαρμογή συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας επαναπροσδιορίζουν τη σχέση του κτηρίου με την πόλη τόσο σε πολιτιστικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.

Η πρόταση όπως απεικονίζεται στην παρακάτω εικόνα:

Συντάκτης - Μετάφραση : Φαϊτά Ελίνα

Πληροφορίες : https://en.wikipedia.org/wiki/Municipal_Theatre_of_Corfu