Μάρκος Ζαβιτσιάνος: ο ζωγράφος και ο χαράκτης των έργων του Κωνσταντίνου Θεοτόκη

Εμφανίσεις:

Ημ / νία: 06.04.20

Ως ένας από τους πιο λαμπρούς ζωγράφους και χαράκτες της νεοελληνικής τέχνης έχει χαρακτηριστεί ο Μάρκος Ζαβιτσιάνος. Ο Κωστής Παλαμάς σε άρθρο του έγραψε για τον Κερκυραίο δημιουργό τα εξής: « Ο Μάρκος Ζαβιτσιάνος ήτο γνήσιος καλλιτέχνης εις την εκδήλωσιν και του έργου και της ζωής του». 

Ο Μάρκος Ζαβιτσιάνος γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το1884 και ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας. Η μητέρα του γαλλικής καταγωγής ήταν ερασιτέχνης ζωγράφος και ο πατέρας του γιατρός. Από νωρίς έδειξε ενδιαφέρον για τη ζωγραφική και φοίτησε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή στο Φανάρι. 

Το 1902 η οικογένεια επιστρέφει και εγκαθίσταται μόνιμα στην Κέρκυρα. Στη συνέχεια, αναχωρεί για το Μόναχο όπου σπουδάζει ζωγραφική στην Ακαδημία του Μονάχου. Στη Γερμανία θα γνωρίσει τον Κώστα Χατζόπουλο και θα ασπαστεί τις σοσιαλιστικές του ιδέες. 

Το 1911 επιστρέφει στην Κέρκυρα και συνεργάζεται με τον Κωσταντίνο Θεοτόκη για την ίδρυση του Σοσιαλιστικού Ομίλου. Δύο χρόνια μετά, γίνεται ένα από τα ιδρυτικά μέλη της καλλιτεχνικής εταιρείας « Συντροφιά των εννέα». Στο φιλολογικό περιοδικό «Κερκυραϊκή Ανθολογία»  που εκδίδει η καλλιτεχνική εταιρεία δημοσιεύει ποιήματα  και εικαστικά έργα του. Παράλληλα, εκθέτει έργα του στο Ζάππειο, την Αθήνα και το Παρίσι. Το 1936 εκθέτει χαρακτικά του στη Μπιενάλε της Βενετίας. 

Η ζωγραφική του είναι επηρεασμένη από τις ιμπρεσιονιστικές και μεταιμπρεσιονιστικές τάσεις και περιλαμβάνει τοπία, εσωτερικά και προσωπογραφίες. Το χαρακτικό του έργο περιλαμβάνει κυρίως  χαλκογραφίες. 

Το μεγαλύτερο μέρος αυτών προοριζόταν για εικονογραφήσεις βιβλίων. Μάλιστα, στην πρώτη έκδοση της νουβέλας του Κωνσταντίνου Θεοτόκη «Η τιμή και το χρήμα» ανέλαβε την εικονογράφησή του με έξι χαρακτικά. Επίσης, ασχολήθηκε με την εικονογράφηση κι άλλων έργων του Θεοτόκη όπως «Διηγήματα- Κορφιάτικες ιστορίες» και «Το βιός της Κερκύρας», τα οποία εκδόθηκαν μετά το θάνατό του. 

Τ0 1923 στη Γενεύη , όπου ζει,  προσβάλλεται από πνευμονία και πεθαίνει. Μετά το θάνατό του οργανώθηκαν πολλές φορές αναδρομικές εκθέσεις των έργων του. 

Το 2012 το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) εκδίδει το βιβλίο « Μάρκος Ζαβιτσιάνος: Έργα και κείμενα.» Το βιβλίο περιλαμβάνει χρονολόγιο, έργα και κείμενα του καθώς και κείμενα που έγραψαν γι’ αυτόν προσωπικότητες όπως ο Ν. Βεντούρας και ο Κώστας Δαφνής. 

Παρόλο το σύντομο βίο του η εντύπωση που προκάλεσε το έργο και  δράση του ήταν μεγάλη. Ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου τον θεωρεί ως «τον τελευταίον ίσως της σειράς του Πολυλά, του Καλοσγούρου, του Θεοτόκη και του Μαβίλη». Επίσης, ο Μαρίνος Καλλιγάς τον χαρακτηρίζει «ως ένα στοχαστικό άνθρωπο που είχε συνείδηση της ευθύνης του πραγματικού καλλιτέχνη». 

Πηγές: biblionet.gr, nationalgallery.gr

Συντάκτης: Νίκος Στούπης