Τι είναι η Κλινική Ύπνωση και σε ποιες δυσκολίες μπορεί να βοηθήσει;

Ημ / νία: 17.01.17

Θεραπεία μέσα από Κλινική Βιοθυμική Ύπνωση

        Οι άνθρωποι συχνά φοβούνται, ότι με την Ύπνωση θα κοιμηθούν, θα μαγευτούν, θα εισβάλλουν πνεύματα μέσα στο σώμα τους, θα γίνουν αδύναμοι, θα κάνουν πράγματα που δεν επιθυμούν επειδή θα χάσουν τον έλεγχο του εαυτού τους. Αυτές οι πεποιθήσεις και φόβοι, βασίζονται στις ταινίες ή στις λανθασμένες πληροφορίες που δε στηρίζονται καν σε ερευνητικά δεδομένα, με αποτέλεσμα να αποκλείουν ένα σημαντικό θεραπευτικό εργαλείο για τις ψυχικές και σωματικές δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουν. Η Ύπνωση δεν προκαλεί απώλεια των αισθήσεων, ούτε αμνησία. Εστιάζει, για θεραπευτικούς λόγους, στις συναισθηματικές και σωματικές μνήμες. Μόνο ένα  μικρό ποσοστό κάποιων, που εισέρχονται σε πολύ βαθιά επίπεδα υπνωτικής κατάστασης, μπορεί να εστιάζει την προσοχή του σε προσωπικές σκέψεις ή συναισθήματα, με αποτέλεσμα να προκαλείται η αίσθηση της αποσύνδεσης με την εξωτερική πραγματικότητα. Στην ύπνωση, τον απόλυτο έλεγχο τον έχει ο θεραπευόμενος  και όχι ο θεραπευτής, καθώς δεν αποτελεί μια κατάσταση που μπορεί να επιβληθεί στους ανθρώπους, αλλά μια φυσική κατάσταση του εαυτού, παρόλο που δεν έχουμε όλοι επίγνωση αυτής.

Τι είναι η Κλινική Ύπνωση;

     Η Κλινική Ύπνωση, είναι μια από τις πλέον αναγνωρισμένες και δημοφιλείς προσεγγίσεις στην ψυχοθεραπεία. Χρησιμοποιεί την υπνωτική κατάσταση, η οποία επιτρέπει αλλαγές στην αντίληψη και τη μνήμη, ελάττωση ή ανατολή της κριτικής ικανότητας ή της λογικής, αυξημένη δεκτικότητα σε συστάσεις και παροτρύνσεις, καθώς επίσης και πρόσβαση σε ασυνείδητες σωματικές και συναισθηματικές μνήμες, σκέψεις και πεποιθήσεις, τις οποίες δε μπορεί να τις  αντιληφτεί το άτομο στη συνειδητή κατάσταση του νου. Αντίθετα από ότι πολλοί πιστεύουν, για να μπει κάποιος στην υπνωτική κατάσταση δεν χρειάζεται απαραίτητα να είναι χαλαρωμένος.   Η Κλινική Ύπνωση χρησιμοποιεί καθοδηγούμενη χαλάρωση, συγκέντρωση και εστίαση της προσοχής σε συγκεκριμένες πλευρές του εαυτού, ασυνείδητες μερικές φορές, με στόχο την επίλυση προβλημάτων μέσα από νέες συνειδητοποιήσεις που αποκτούνται από την επικοινωνία με το βαθύτερο εσωτερικό μας εαυτό.

Αυτή η μέθοδος θεραπείας, είναι συνθετική και βραχεία και στοχεύει όχι μόνο στον εντοπισμό αλλά και στην επίλυση των εσωτερικών δυσκολιών που αντιμετωπίζει ένα άτομο, με ασφάλεια. 

Η βιοθυμική προσέγγιση της Κλινικής Ύπνωσης

Η Άννα δουλεύει σε μια διαφημιστική εταιρεία και είναι πολύ πετυχημένη στη δουλειά της. Πάντα προετοιμάζεται για τις παρουσιάσεις που χρειάζεται να κάνει, όμως κάθε φορά το άγχος της ξεπερνά τα φυσιολογικά όρια, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζει πόνους στο στομάχι. Ενώ γνωρίζει ότι είναι πολύ καλά προετοιμασμένη, κάθε φορά βιώνει αυτήν την εσωτερική σύγκρουση μεταξύ λογικής και συναισθήματος. Αυτό συμβαίνει σε όλους μας και σχετίζεται με τον τρόπο λειτουργίας του μεταιχμιακού μας συστήματος. Το μεταιχμιακό σύστημα, ανήκει στο νευρικό μας σύστημα και σύμφωνα με τα ερευνητικά δεδομένα, η λειτουργία του αφορά την επιβίωσή μας. Το μεταιχμιακό σύστημα αποτελείται από δύο δομές που σχετίζονται με την παραπάνω σύγκρουση λογικής-συναισθήματος, τις αμυγδαλές και τον ιππόκαμπο, οι οποίες δημιουργούν αυτό που ονομάζουμε μνήμη.

Ο ιππόκαμπος καταγράφει γνωστικές μνήμες, όπως γεγονότα, αντικείμενα, καταστάσεις και παρέχει πληροφορίες για το αν κάτι είναι απειλητικό για τον εαυτό, ενώ οι αμυγδαλές καταγράφουν τις σωματικές και συναισθηματικές αισθήσεις αυτών των καταστάσεων. Οι δύο αυτές δομές βρίσκονται σε απόλυτη επικοινωνία, όμως πριν το 2ο και 3ο έτος της ζωής δεν έχει αναπτυχθεί ακόμα ο ιππόκαμπος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να λειτουργούν από μόνες τους οι αμυγδαλές και να κωδικοποιούν τις συναισθηματικές και σωματικές μνήμες, από την περιγεννητική περίοδο μέχρι και το 3ο έτος της ζωής μας περίπου, χωρίς το γνωστικό «φιλτράρισμα» του ιππόκαμπου. Γι αυτό το λόγο, ενώ όλα τα βασικά μας συναισθήματα κωδικοποιούνται σε πολύ πρώιμο εξελικτικό στάδιο της ζωής  μας, είναι αδύνατο να κατανοηθούν από το μωρό. Αυτήν την κατανόηση και εξήγηση τη δίνει αργότερα ο ιππόκαμπος. Επομένως, τα δυσάρεστα συναισθήματα βιώνονται ως τραυματικά και απειλητικά για την ύπαρξη στα πρώτα στάδια της ζωής μας, με αποτέλεσμα κάθε φορά που αναβιώνουν να μας προκαλούν την αίσθηση ότι δε μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε.

Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε ότι τα συναισθήματα, δε δημιουργούνται την ώρα που τα αισθανόμαστε, αλλά στηρίζονται στις πρώιμες συγκινησιακές μας κωδικοποιήσεις, αποτελούν γέφυρες συναισθημάτων και σωματικών αισθήσεων που μας οδηγούν ασυνείδητα κατευθείαν στο παρελθόν. Γι αυτό και η Άννα «χρησιμοποιεί» τις παρουσιάσεις στη δουλειά της, για να εξηγήσει τους λόγους που βιώνει άγχος, όμως στην πραγματικότητα, ακόμα και αν σταματήσουν οι παρουσιάσεις, αυτά τα αρνητικά συναισθήματα που είναι κωδικοποιημένα μέσα της, θα βρουν άλλες δικαιολογίες για να συνεχίσουν να εκφράζονται.

Στόχος της Βιοθυμικής Κλινικής Ύπνωσης είναι ο εντοπισμός και η αναβίωση των πρώιμων συγκινησιακών καταγραφών, με κύριο θεραπευτικό στόχο τη συναισθηματική απελευθέρωση. Επιπλέον, η Κλινική Βιοθυμική Ύπνωση, στοχεύει στον εντοπισμό, την αποδοχή και φροντίδα εκείνων των πλευρών του εαυτού, που δημιουργήθηκαν στην παιδική ηλικία, ώστε να προστατευθεί ο εαυτός από τα δυσάρεστα συναισθήματα, δημιουργώντας συγκεκριμένες συμπεριφορές (μέχρι και την ενηλικίωση), με στόχο τη δημιουργία νέων πιο λειτουργικών συμπεριφορών που θα εξυπηρετούν ολόκληρο τον εαυτό.

Ο στόχος της θεραπείας είναι να φύγει ο θεραπευόμενος με παλιά εργαλεία του εαυτού που θα έχουν ενεργοποιηθεί ξανά και όχι με νέα εργαλεία που πιθανόν να μην ταιριάζουν στη λειτουργία του εαυτού και που πιθανόν θα ξεχασθούν αργότερα. Ας φανταστούμε τη βιοθυμική θεραπεία σαν την φροντίδα ενός δέντρου που έχει άρρωστα φύλλα. Εάν κόψουμε απλά τα «άρρωστα» φύλλα, δεν θα προκληθεί καμία αλλαγή στις ρίζες του δέντρου, με αποτέλεσμα μετά από καιρό να έχουμε ξανά ένα άρρωστο δέντρο. Οι ρίζες, είναι ο λόγος που δημιουργήθηκε το δέντρο. Επομένως, φροντίζοντας τις πρώιμες συγκινησιακές κωδικοποιήσεις (ρίζες) μέσα από τον κορμό, θα φροντιστούν και οι ψυχολογικές, συναισθηματικές, ψυχοσωματικές και συμπεριφορικές δυσκολίες (κλαδιά του δέντρου) που προκαλούν τα επώδυνα συμπτώματα στην καθημερινότητα του ατόμου (φύλλα).

Σε ποιες δυσκολίες μπορεί να βοηθήσει η Κλινική Βιοθυμική Ύπνωση;

• κατάθλιψη
• άγχος
• φοβίες
• θυμός
• διατροφικές δυσκολίες
• πένθος και απώλεια
• σεξουαλικά προβλήματα
• χαμηλή αυτοεκτίμηση
• αναβλητικότητα, έλλειψη διεκδικητικότητας
• τικς
• διακοπή καπνίσματος
• επίδοση/απόδοση σε εξετάσεις, συνεντεύξεις
• χρόνιος πόνος
• χρόνιες παθήσεις
• καρκίνος
• δερματολογικές παθήσεις
• αυτοάνοσα νοσήματα

       Η σημαντική λειτουργία της Κλινικής Βιοθυμικής Ύπνωσης, αφορά στον εντοπισμό της αρχική αιτίας που προκαλεί κάθε δυσκολία και στην θεραπεία αυτής. Τελειώνοντας, είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί ότι όσον αφορά τις ιατρικές παθήσεις,  η Κλινική Βιοθυμική Ύπνωση δε μπορεί να θεραπεύσει αλλά μπορεί να ενισχύσει τη σωματική θεραπεία αυτών των προβλημάτων και ότι αντενδείκνυται σε άτομα με ψυχωσικές διαταραχές.

Πηγές:

1. American Psychological Association (1994). APA definition and description of     hypnosis. Defining hypnosis for the public. Contemporary Hypnosis, 11(3), 142-143.
2. Damasio, A. R. (1995). Toward a neurobiology of emotion and feeling: Operational concepts and hypotheses. TheNeyroscientist, 1(1) pp. 19-25.
3. LeDoux, J. (2003). Theemotionalbrain, fearandamygdale. Cellular & MollecularNeurobiology, 23(4) pp. 727-734.
4. Thomas, V., & Kelly, J. (1988). Thesecretlifeoftheunbornchild. New Jersey: Little, Brown Book Group Limited.
5. Δόβελος Ι. (2009). Η επιστήμη της βιοθυμικής. [Σημειώσεις μαθήματος]. Βιοθυμική Θεραπεία & Κλινική Ύπνωση. Κέντρο Εφαρμοσμένης Ψυχοθεραπείας και Συμβουλευτικής. Αθήνα

                                                                    Άντζελα Π. Νικήτα, BA, MA

Κλινικός Ψυχολόγος-Ψυχολόγος Υγείας

Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεύτρια

                                                                        Κλινική Βιοθυμική Υπνοθεραπεύτρια

                                                                          www.facebook.com/corfupsychologist