Ο Oscar Wilde στην Κέρκυρα. Πάσχα 1877. Πηγή έμπνευσης το χωριό των Αγίων Δέκα

Εμφανίσεις:

Ημ / νία: 11.02.14

Ο Oscar Wilde έζησε από το 1854 έως το 1900 και ήταν Ιρλανδός μυθιστοριογράφος, ποιητής, δραματουργός και κριτικός. Έχοντας περάσει από διάφορα είδη γραπτού λόγου καθ'όλη την δεκαετία του 1880, γεύτηκε την δόξα σαν θεατρικός συγγραφέας στο Λονδίνο στις αρχές της επόμενης δεκαετίας. Στις μέρες μας έχει γίνει γνωστός για τα ευφυολογήματά του, το μοναδικό του μυθιστόρημα (Το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ), τα θεατρικά έργα του, τις συνθήκες φυλάκισής του καθώς και τον πρόωρο θάνατό του. 

Οι γονείς του ήταν επιφανείς Δουβλινέζοι διανοούμενοι, με Αγγλικές ρίζες. Ο Όσκαρ από μικρός έμαθε άπταιστα Γαλλικά και Γερμανικά. Στο πανεπιστήμιο ασχολήθηκε με τις κλασικές σπουδές, αποδεικνύοντας από μικρή ηλικία την κλίση του προς τον Kλασικισμό, τόσο στο Δουβλίνο όσο και αργότερα στην Οξφόρδη. Έγινε γνωστός για την ενασχόλησή του με το νεόκοπο αλλά ανερχόμενο ρεύμα του Αισθητισμού, το οποίο ιδρύθηκε από δυο από τους καθηγητές του, τους Ουόλτερ Πέιτερ (Walter Pater) και Τζον Ράσκιν (John Ruskin). Μετά το πανεπιστήμιο, ο Ουάιλντ μετακόμισε στο Λονδίνο όπου εντάχθηκε στους ανώτερους πνευματικούς και κοινωνικούς κύκλους. Ως εκπρόσωπος του κινήματος του αισθητισμού ασχολήθηκε με όλες τις μορφές διανόησης: εξέδωσε μία ποιητική συλλογή, έδωσε ομιλίες στις Η.Π.Α. και στον Καναδά σχετικά με τον «Αγγλικό Διαφωτισμό στην Τέχνη», και έπειτα επέστρεψε στο Λονδίνο όπου έγραψε μεγάλο αριθμό άρθρων ως δημοσιογράφος. Γνωστός για το οξυδερκές πνεύμα, τις εξεζητημένες εμφανίσεις και τους πνευματώδεις διαλόγους του, ο Ουάιλντ έγινε μια από τις διασημότερες προσωπικότητες της εποχής του.

Την Κυριακή του Πάσχα, την 1^η Απριλίου 1877, ο Oscar Wilde μαζί με το δάσκαλο του Μαχάφφυ κατέφθασαν στην Κέρκυρα.

Πρόθεση του καθηγητή του, ο οποίος είχε επισκεφθεί για πρώτη φορά την Ελλάδα δύο χρόνια προτού, ήταν να αποτρέψει τον προσηλυτισμό του Ουάιλντ από την Ρωμαιοκαθολική εκκλησία.

Ο πατέρας του William έκανε προσπάθειες να αποτρέψει τον γιο του να αλλάξει θρησκεία και οι απειλές για να τον αποκληρώσει πολλές.

Ο Όσκαρ όμως δεν ήταν ικανοποιημένος από τον Προτεσταντισμό και τις ορθολογιστικές ερμηνείες στη Βίβλο. Προτιμούσε τον Καθολική Εκκλησία και την προσέγγιση στην πίστη μέσα από το συναίσθημα, προερχόμενο από την ψυχή και όχι τη λογική. Όταν ήταν στη Ρώμη  αγκάλιασε για τα καλά το πνεύμα των Καθολικών.

O Wilde λίγο πριν πεθάνει άλλαξε και επίσημα τα θρησκευτικά πιστεύω του και βαπτίστηκε Χριστιανός Καθολικός.

Ο Όσκαρ Ουάιλντ επισκέπτεται την Ελλάδα το 1877 με πρώτο σταθμό του την Κέρκυρα.Έχει περάσει ένας χρόνος από το θάνατο του πατέρα του και συνοδεύεται από τον φιλέλληνα και ελληνολάτρη Τζών Πέτλαντ Μαχάφφυ, σημαίνοντα ιστορικό φιλόλογο και καθηγητή στο Τρίνιτι Κόλετζ του Δουβλίνου. Πρόθεση του καθηγητή, ο οποίος είχε επισκεφθεί για πρώτη φορά την Ελλάδα δύο χρόνια πριν, είναι να αποτρέψει τον προσηλυτισμό του Ουάιλντ από την Ρωμαιοκαθολική εκκλησία. Χριστιανός προτεστάντης στο θρήσκευμα ο Μαχάφφυ, πιστεύει ότι η θέα της Ακρόπολης, η επαφή με τον ιερό χώρο της Ολυμπίας και η επίσκεψη στις Μυκήνες, όπου θα έχουν μάλιστα την ευκαιρία να δουν τα πρόσφατα ευρήματα του Σλήμαν, θα συμβάλλουν ώστε ο εικοσιτριάχρονος τότε Όσκαρ να διαμορφώσει παγανιστικές απόψεις, και ότι αυτό θα τον «γλιτώσει» από τον ρωμαιοκαθολικισμό.

Το ταξίδι αυτό δεν είναι η πρώτη γνωριμία του Όσκαρ με τον ελληνικό πολιτισμό. Η μητέρα του, Τζέην Φραντζέσκα Ουάιλντ, είχε μελετήσει τα ελληνικά από πολύ νεαρή ηλικία, πράγμα ασυνήθιστο για τα κορίτσια της εποχής της. Ένας βιογράφος της γράφει πως, μετά το θάνατο του συζύγου της, συνήθιζε να κάθεται στο σαλόνι του σπιτιού της πλατείας Μέριον, και να διαβάζει στα ελληνικά, με δυνατή φωνή τον Προμηθέα του Αισχύλου, αδιαφορώντας αν την άκουγαν. Ο Όσκαρ, τρία χρόνια πριν το ταξίδι του στην Ελλάδα, είχε διακριθεί με ένα βραβείο στα αρχαία ελληνικά, όταν σπούδαζε στο Τρίνιτι Κόλετζ του Δουβλίνου.

Ο ίδιος λέει χαρακτηριστικά : «ήμουν σχεδόν δεκάξι χρονών όταν άρχισα να αντιλαμβάνομαι το θαύμα και το κάλλος της αρχαίας ελληνικής ζωής. Ξαφνικά μου φάνηκε πως έβλεπα λευκές φιγούρες να ρίχνουν πορφυρές σκιές πάνω στις ηλιόλουστες παλαίστρες^. ομάδες γυμνών νέων και νεαρών παρθένων να κινούνται μέσα σ’ ένα βαθύ γαλάζιο φόντο σαν να ήταν πάνω στη ζωφόρο του Παρθενώνα… Από αγάπη σε όλα αυτά, άρχισα να μελετώ τα ελληνικά με ενθουσιασμό και όσο πιο πολύ τα μελετούσα, τόσο περισσότερο μαγευόμουν… Από μικρός συνήθιζα να ταυτίζομαι με κάθε ξεχωριστό χαρακτήρα που διάβαζα στα βιβλία, αλλά εκεί ανάμεσα στα δεκαπέντε με δεκάξι, παρατήρησα, με κάποια απορία, ότι μου ήταν πιο εύκολο να με φαντάζομαι ως Αλκιβιάδη, παρά ως Αλέξανδρο ή Καίσαρα». 

Ο δέκατος ένατος αιώνας ήταν ο αιώνας κατάκτησης της αγγλικής κουλτούρας από τους αρχαίους Έλληνες. Η νίκη ήταν τόσο ολοκληρωτική που οι επόμενες γενιές τη θεώρησαν δεδομένη και υπέθεσαν ότι η κυριαρχία της ελληνικής επιρροής ήταν πολύ παλαιότερη. Όμως, εκτός από τους κύκλους της εξειδικευμένης επιστημοσύνης, η αγγλική λογοτεχνική αντίληψη συνοψιζόταν στη δημοφιλή φράση: «Αυτά ήταν Ελληνικά για μένα» («‘TwasGreektome»). Κάτι τέτοιο δεν εξέφραζε τον Όσκαρ ο οποίος ήταν δεινός λάτρης του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού:

 Για να είναι κανείς αρχαίος Έλληνας θα πρέπει να μην έχει ρούχα^. για να είναι κανείς μεσαιωνικός θα πρέπει να μην έχει σώμα^. για να είναι κανείς σύγχρονος θα πρέπει να μην έχει ψυχή. Το μόνο πνεύμα που βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση από μας είναι το μεσαιωνικό^. το αρχαιοελληνικό πνεύμα είναι κατ’ ουσίαν σύγχρονο.
Την Κυριακή του Πάσχα, την 1η Απριλίου 1877, όπως προαναφέραμε ο Όσκαρ μαζί με το δάσκαλό του Μαχάφφυ πήραν το πλοίο για την Ελλάδα. Ξύπνησαν το χάραμα και είδαν μπροστά τους την Κέρκυρα.

Ο Oscar Wilde περπάτησε στην Κέρκυρα και τα χωριά της και έγραψε ένα ποίημα για ένα χωριό της Κέρκυρας. Πηγή εμπνευσής του ήταν το χωριό των Αγίων Δέκα όπου και έγραψε το παρακάτω ποίημα Santa Decca που ανήκει στα Απάντα του Oscar Wilde.

THE Gods are dead: no longer do we bring

To grey-eyed Pallas crowns of olive-leaves!

Demeter’s child no more hath tithe of sheaves,

And in the noon the careless shepherds sing,

For Pan is dead, and all the wantoning

5      By secret glade and devious haunt is o’er: 

Young Hylas seeks the water-springs no more;

Great Pan is dead, and Mary’s Son is King.

And yet—perchance in this sea-trancèd isle,

Chewing the bitter fruit of memory,

10      Some God lies hidden in the asphodel.

Ah Love! if such there be then it were well

For us to fly his anger: nay, but see

The leaves are stirring: let us watch a-while.

Στα Ελληνικά:

Άγιοι Δέκα

Πέθαναν οι θεοί: στη γλαυκομάτα Αθηνά
πια δεν προσφέρουμε στεφάνια της ελιάς,
ούτε ένα μέρος της σοδειάς στην Περσεφόνη.
Τα μεσημέρια τραγουδούν ανέμελα οι βοσκοί
γιατί ο Πάνας πέθανε και τα παιχνίδια του
στα μυστικά τα ξέφωτα και τις κρυφές μονιές
πια πήραν τέλος. Έπαψε ο Ύλας να γυρεύει τις πηγές·
ο μέγας Παν είναι νεκρός, και βασιλεύει της Μαρίας ο γιος.

Κι όμως – ίσως σ' αυτό το γητεμένο από τη θάλασσα νησί,
μασώντας τα πικρά φρούτα της μνήμης,
κάποιος θεός να κοίτεται κρυμμένος στ' ασφοδίλια.
Αχ, έρωτα! τέτοιος αν βρίσκεται κανείς, απ΄ την οργή του
ας τρέξουμε γρήγορα να ξεφύγουμε! Μα όχι, δες,
οι φυλλωσιές θροΐζουνε: ας μείνουμε λιγάκι ακόμη. 

Πηγές: http://www.bartleby.com/143/42.html, http://el.wikipedia.org/, http://www.ascs.org.au/news/ascs32/Grech.pdf, http://answers.yahoo.com/question/i , http://www.filalithisblog.blogspot.gr/

Πτυχιακή Εργασίας της Φοιτήτριας Φλεβάρη Παναγιώτας του Τμήματος Φιλολογίας της Σχολής Ανθρωπιστικών και κοινωνικών Επιστημών με θέμα: «Ο ΑΙΣΘΗΤΗΣ ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΙΛΝΤ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ» υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας κ. Κατσιγιάννη

Σύνταξη-Επιμέλεια άρθρου: Φαϊτά Ελίνα