Η λιτανεία του Αγίου Σπυρίδωνος το Μεγάλο Σάββατο

         Η λιτανεία του Μ. Σαββάτου είναι η αρχαιότερη από τις λιτανείες του Αγίου και ανάγεται στα μέσα του 16ου αιώνα όταν φοβερή έλλειψη σταριού ταλαιπωρούσε το νησί καθώς οι άσχημες καιρικές συνθήκες εμπόδιζαν τον εφοδιασμό του. Μόνο το πρωί του Μ. Σαββάτου σταράδικα καράβια έφτασαν στο λιμάνι δίνοντας τέλος στην ταλαιπωρία. Η άφιξη των πλοίων αποδόθηκε σε θαυματουργή επέμβαση του Αγίου ο οποίος καθοδήγησε τους κυβερνήτες για να έλθουν στην Κέρκυρα αντί να κατευθυνθούν στον αρχικό προορισμό τους.
          Η λιτανεία του Μ. Σαββάτου είναι η αρχαιότερη από τις λιτανείες του Αγίου και ανάγεται στα μέσα του 16ου αιώνα όταν φοβερή έλλειψη σταριού ταλαιπωρούσε το νησί καθώς οι άσχημες καιρικές συνθήκες εμπόδιζαν τον εφοδιασμό του. Μόνο το πρωί του Μ. Σαββάτου σταράδικα καράβια έφτασαν στο λιμάνι δίνοντας τέλος στην ταλαιπωρία. Η άφιξη των πλοίων αποδόθηκε σε θαυματουργή επέμβαση του Αγίου ο οποίος καθοδήγησε τους κυβερνήτες για να έλθουν στην Κέρκυρα αντί να κατευθυνθούν στον αρχικό προορισμό τους.
          Είναι άγνωστος ο ακριβής χρόνος καθιέρωσης της λιτανείας καθώς η πρώτη επίσημη μαρτυρία ανάγεται στα 1753. Ο Βροκίνης βασιζόμενος σε απόφαση της Ενετικής Διοίκησης να χτιστούν δημόσιες σιταποθήκες το 1553, υποθέτει ότι η λιτανεία θα έγινε για πρώτη φορά πριν τη χρονολογία αυτή.

Λιτανεία Μ.Σαββάτου

          Το 1574 οι Βενετσιάνοι απαγόρευσαν την περιφορά των ορθοδόξων επιταφίων την Μ. Παρασκευή (παρόμοια διαταγή εκδόθηκε από τον Γενικό Προνοητή το 1743) και έκτοτε ο Επιτάφιος της Εκκλησίας του Αγίου Σπυρίδωνος λιτανεύεται το πρωί του Μ. Σαββάτου μαζί με το Σκήνωμα του Αγίου, το οποίο προηγείται.
          Ο δημοσιευόμενος πίνακας είναι το πιο γνωστό και δημοφιλές έργο του ζωγράφου Γεώργιου Σαμαρτζή (1868-1925), έχει τίτλο «Λιτανεία του Αγίου Σπυρίδωνα» και τυπώθηκε σε κάρτες με την επίβλεψη του ίδιου του ζωγράφου, στα χρωμοτυπολιθογραφεία Ασπιώτη. Θεωρείται μία από τις πιο χαρακτηριστικές συνθέσεις του καλλιτέχνη και αποτελεί ένα ντοκουμέντο της Κέρκυρας του 1912. Οι στολές των στρατιωτών, τ’ άμφια του κλήρου, όλα έχουν μεταφερθεί στον πίνακα (διαστάσεων 45Χ75 εκ) με απόλυτη πιστότητα. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι μπλε στολές των στρατιωτών του τιμητικού αποσπάσματος που συνοδεύει την πομπή δεν θα ξαναφορεθούν πια καθώς μετά λίγους μήνες θ' αρχίσουν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι και θα καθιερωθεί το χακί.

Γιώργος Ζούμπος