Ο Βασίλης Λαοπόδης ιδρυτής του Culturepolis μιλάει για το έργο Sustcult

Με αφορμή την ολοκλήρωση του έργου Sustcult, ο Ιδρυτής και Πρόεδρος του πολιτιστικού φορέα CulturePolis Δρ. Βασίλειος Λαοπόδης μιλάει στο Corfuland και την Ελίνα Φαϊτά για το έργο αυτό.

Ε.Φ.:     Το Sustcult ολοκληρώνεται πείτε μας λίγα λόγια για το έργο και το ρόλο της CulturePolis σ’αυτό;

Β.Λ.: Πράγματι το έργο SUSTCULT ολοκληρώνεται στις 30 Απριλίου 2014 μετά από 3 χρόνια και 4 μήνες διάρκεια. Υπήρξε μια τεράστια προσπάθεια εταίρων από 6 χώρες μεταξύ των οποίων η CulturePolis, εκπροσωπώντας την Κέρκυρα, Μνημείο UNESCO, που χρηματοδοτήθηκε από την Ε.Ε (πρόγραμμα Νοτιο-ανατολική Ευρώπη) κατά 85% και από το ελληνικό κράτος κατά 15%. Ο προυπολογισμός του ήταν 1.750.000 Ευρώ εκ των οποίων 225.000 Ευρώ για την CulturePolis, που αναμένεται να απορροφηθούν πλήρως έχοντας δημιουργήσει στην Κέρκυρα 8 μόνιμες θέσεις εργασίας στελεχών, απασχόληση 2 ελληνικών εταιρειών συμβούλων και αναθέτοντας εργασίες σε πολλούς επαγγελματίες της Κέρκυρας και της γύρω περιοχής.

Τα αποτελέσματα του έργου θεωρούνται κατά την άποψη ειδικών όπως το Γραφείο UNESCO Βενετίας, πολύ σημαντικά σε διεθνές επίπεδο. Αναπτύχθηκε μια νέα μεθοδολογία για βιώσιμη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς στη νοτιο-ανατολική Ευρώπη, πραγματοποιήθηκε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα εξαποστάσεως διάρκειας 6 μηνών και ένα τοοπικό για στελέχη διαχείρισης πολιτιστικής κληρονομιάς στις συμμετέχουσες χώρες, δημουργήθηκαν συνεργασίας - 6 τοπικά και ένα διεθνές, λειτούργησε ανοικτή δημόσια διαβούλευση σε όλες τις χώρες και το κυριότερο εφαρμόσθηκε η μεθοδολογία SUSTCULT από κάθε εταίρο στο μνημείο του.

Εμείς το εφαρμόσαμε στην Παλιά Πόλη της Κέρκυρας-Μνημείο UNESCO – πιστεύουμε με υψηλό βαθμό ποιότητας και ευθύνης και πιστεύουμε ότι συμβάλαμε ουσιαστικά σε ένα θέμα που από το 2007 που μπήκε η Παλια΄Πόλη της Κέρκυρας στην UNESCO είχε μείνει αδρανές.

Ε.Φ.:     Στο συγκεκριμένο έργο συμμετείχαν και φορείς της πόλης θέλετε να μας μιλήσετε λίγο για αυτούς; Ποια η ουσιαστική συμμετοχή τους

Β.Λ.: Πράγματι η μεθοδολογία του έργου προέβλεπε ανοικτή δημόσια διαβούλευση με όλους τους εμπλεκομένους φορείς δηλ. θεσμικοί, επιχειρηματίες, κάτοικοι. Αυτό έγινε με τη ΄σύσταση και λειτουργία της «Συμβουλευτικής Επιτροπής SUSTCULT/ Κέρκυρα/Παλιά Πόλη» με 28 μέλη που κάλυπταν όλους τουςπαραπάνω τομείς, Πραγματοποιήθηκαν 5 ανοικτές συναντήσεις, 2 εκστρατείες ενημέρωσης (ΟΡΑΜΑ & Υιοθέτησέ Το !) και μια έρευνα γνώμης με τους λοιοπούς εμπλεκόμενους φορείς όπως Εκκλησίες, επιχειρήσεις κοινής ωφελείας, Πυροσβεστική, Λιμενικό κ.λπ.

Υπήρξε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από όλους πλην των θεσμικών που είναι και οι καθ’υλην  αρμόδιοι. Ο Δήμος απλά μας έδωσε κάποια στοιχεία έργων αλλά δεν σχολίασε τις προτάσεις  ενώ οι λοιποί είχαν μάλλον συμβολικοί συμμετοχή χωρίς να πάρουν θέση.

Ε.Φ.:     Είχε ανακοινωθεί πως από τις καινοτομίες της CulturePolis  στο πλαίσιο του έργου ήταν δυο εκστρατείες του έργου:

a.        επιλογή από τους πολίτες ενός ΟΡΑΜΑΤΟΣ για την παλιά πόλη; Ποιό είναι αυτό το ΟΡΑΜΑ; Η διαμόρφωση του έγινε μέσα από μια εκστρατεία επικοινωνίας και παρέμβασης καθώς και δημόσιας διαβούλευσης μεταξύ πολιτών –κατοίκων της Παλιάς Πόλης της Κέρκυρας. Μετά από δημόσια πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος 33 άτομα/φορείς υπέβαλαν πρόταση για το Όραμα τους με διάφορους τρόπους : διαδικτυακά, μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, μέσω γραπτών μηνυμάτων και με το ειδικό φυλλάδιο που που μπορούσε να κατατεθεί σε επιλεγμένα σημεία, τα οποία είχαν ανακοινωθεί από τα μέσα ενημέρωσης σε συνεργασία με τοπικούς παράγοντες και οργανώσεις πολιτών. Η πρόταση που επιλέχθηκε μετά από εισήγηση της κριτικής επιτροπής και διαδικτυακή ψηφοφορία στην οποία έλαβαν μέρος 233 άτομα, χρησιμοποιήθηκε ως πηγή έμπνευσης για την επικαιροποίηση του ΣΔ 2006-2012 της Παλιάς Πόλης της Κέρκυρας. Τελική νικήτρια ήταν η πρόταση για το Όραμα, που υπέβαλε η κυρία Λίνα Ρούσσου (Στέλεχος της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής Περιφέρειας Ιονίων Νήσων)

· Μια Πόλη που θα διαφυλάσσει την Εξέχουσα Παγκόσμια Πολιτιστική Αξία του Μνημείου Παγκόσμιας Κληρονομιάς της και θα προωθεί τη μοναδική του σπουδαιότητα σε όλο τον κόσμο.  Ένα Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς που θα βασίζει τη διαχείριση του στη συνεργασία και στην από κοινού συμφωνία

όσων αποτελούν ενεργούς παράγοντες στη ζωή του Μνημείου.Μια πόλη βιώσιμη πρώτα για τους κατοίκους της με πλήρη πεζοδρόμηση του ιστορικού κέντρου, περιφερειακή στάθμευση και εναλλακτικά μέσα μεταφοράς. Χωρίς ασχήμιες πλαστικού, ακαλαίσθητων πινακίδων και εμποδίων στους δρόμους. Με όμορφα παρτέρια με χρωματιστά λουλούδια περιποιημένα πάντα. Χωρίς κλιματιστικά και κεραίες στα κτίρια. Με λειτουργικούς ποδηλατόδρομους και κατατοπιστικές πινακίδες σε πολλά σημεία υποδεικνύοντας διαδρομές και

μνημεία. Χωρίς σκουπίδια»

b.        Εκστρατεία «Υιοθέτησε Το!»

Β.Λ.: H πρωτοβουλία του CulturePolis με τίτλο: «Υιοθέτησέ Το!», αποτελεί μια φυσική συνέχεια του διαγωνισμού «Όραμα για την Παλιά Πόλη της Κέρκυρας. Σκοπός της εκστρατείας του CulturePolis «Υιοθέτησε Το!» είναι να ευαισθητοποιηθούμε, ενημερωθούμε και δραστηριοποιηθούμε ΟΛΟΙ μας για την προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού.

Οι πολίτες προτείνουν, αρχικά εντός της Παλιάς Πόλης και της γύρω περιοχής και σε δεύτερη φάση σε όλο το νησί, ποια «σημεία» (όπως προσόψεις ή ολόκληρα δημόσια/ιδιωτικά κτήρια, σπίτια, σχολεία, χώροι εργασίας, εκκλησίες, άλση, παραλίες, ένας δρόμος και οτιδήποτε άλλο στο περιβάλλον μας όπως: κολώνες φωτισμού, παγκάκια στην παιδική χαρά, χώροι στάθμευσης, δέντρα, πεζοδρόμια, κάδοι απορριμμάτων, αγάλματα, καμπαναριά, διαβάσεις πεζών κλπ.) θεωρούν ότι χρειάζονται άμεσα να «υιοθετηθούν» και τι χρειάζεται να γίνει, δηλαδή τι είδους ενέργειες πρέπει να προγραμματισθούν για το καθένα (προστασία ή/και ανάδειξη, συντήρηση, διαρκής καθαριότητα, καταγραφή κλπ).

Ε.Φ.     Ποιο ήταν το πιο δύσκολο κομμάτι του Sustcult;

1^ο: Το να πεισθούν οι αρμόδιοι θεσμικοί φορείς να καταλάβουν ότι το αποτέλεσμα του έργου αυτού τους αφορά σε μέγιστο βαθμό και να το αξιοποιήσουν! Κάναμε τεράστιες προσπάθειες αλλά το αποτέλεσμα είναι πενιχρό.

2^ο: Η καθυστέρηση μέχρι 9 μήνες στην εξόφληση των δαπανών από την Ε.Ε – μετά από σειρά ελέγχων, που κάναμε ως οργανισμός, πράγμα που ανάγκασε τους εταίρους της CulturePolis σε δέσμευση προσωπικών τους και δανεισμό για εξασφάλιση της συνέχειας.  Θα πρόσθετα βέβαια και ότι η εθνική συμμετοχή 15% που οφείλει από το νόμο το ελληνικό κράτος (η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων είναι στην περίπτωσή μα ςο εκπρόσωπος του κράτους) μας οφείλει πανω από 26.000 Ευρώ από τον Ιούνιο 2013 γιατί ξάχνει ακόμη τις διαδικασίες!

Τελικά διερωτώμαι πόσοι οργανισμοί μπορούν να αναλάβουν τέτοιο ρίσκο όπως εμείς προσφέροντας επιπλέον μη αμοιβόμενη εθελοντική εργασία επί 3 χρόνια !

Ε.Φ.:     Πιστεύετε ότι η πολιτιστική κληρονομιά της Κέρκυρας αξιοποιείται επαρκώς ώστε να δώσει ώθηση στην οικονομία του νησιού;

Β.Λ.: Νομίζω πως όχι! Οι αρμόδιοι αλλά και πολλοί πολίτες συνεχώς αναφέρονται στην πολιτιστική κληρονομιά του νησιού και το Μνημείο UNESCO αλλα΄δεν έχουν συνειδοποιήσει την τεράστια σημασία που έχει για την επιβίωση και ανάπτυξη του τόπου.

Οι προτάσεις περιέχουν σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση που πρέπει όμως να τύχουν αξιοποίησης.

Ε.Φ.     Το σχέδιο που προτείνει το Sustcult θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε άλλες περιοχές π.χ. Ιόνια Νησιά και πώς ;

Β.Λ.: Η μεθοδολογία SUSTCULT που εφαρμόσαμε στην Κέρκυρα αλλά και σε άλλες 6 π΄΄ολεις και μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς στην Νοτιο-ανατολική Ευρώπη στο πλαίσιο του έργου, έχει γενική εφαρμογή! Μάλιστα προτείναμε στο Υπ. Πολιτισμού και το έχει κατ’αρχήν δεχθεί να ενημερώσει όλες του τις υπηρεσίες /εφορείες σε όλα τα μέρη της Ελλάδας να το μελετήσουν και αξιοποιήσουν.

Ειδικά για τα Ιόνια Νησιά θα πρέπει οι νέες αυτοδιοικητικές διοικήσεις να το πιστεψουν και να το θεωρήσουν από τις πρώτες προτεραιότητες που θα βοηθήσουν τη διαχείριση της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς ασχέτως αν είναι μνημείο UNESCO ή όχι.

Ε.Φ.     Ποια τα επόμενα βήματα της CulturePolis μετά το Sustcult;

Β.Λ.: Πράγματι το έργο SUSTCULT  ήταν ένα τεράστιο εγχείρημα στο οποίο τα στελέχη της CulturePolis έδωσαν το μέγιστο των γνώσεων και  εμπειριών τους, πράγμα που μας κατέστησε πρωτοπόρους σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης πολιτιστικής κληρονονιάς στην Ευρώπη.

Πιστέψτε με δεν είναι συνηθισμένο σε ευρωπαϊκά έργα που αναλαμβάνουν  οι διάφοροι θεσμικοί φορείς.

Αυτή την τεράστια εμπειρία την αξιοποιούμε ήδη σε νέες προτάσεις στο πλαίσιο της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2020 και ήδη έχουμε καταθέσει προτάσεις στο πρόγραμμα Δημουργική Ευρώπη, ERASMUS+, Horizon2020 κ.ά. Έχουμε όμω ςήδη διευρύνει το πεδίο δραστηριοτήτων μας με έμφαση στη Δημιουργική Οικονομία και Επιχειρηματικότητα έχοντας  καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις  στο πλαίσιο της Έξυπνης Εξειδίκευσης για την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων. Το πιο γνωστό είναι η Δημιουργία Δικτύου Εκκολαπτηρίων Πολιτιστικών και Δημιουργικών Επιχειρήσεων στα Ιόνια νησιά για την αξιοποίηση των αποφοίτων του Ιονίου Πανεπιστημίου και ΤΕΙ Ιονίων Νησων συνδυάζοντας Τέχνη-Πολιτισμό και Ψηφιακή Τεχνολογία αλλά και Χειροτεχνία και Ψηφιακή Τεχνολογία.

Επίσης πρόσφατα αναλάβαμε τη γραμματεία του EURICCA  και γίναμε μέλος του ευρωπαϊκού οργανισμού ODYSSEA για τον παράκτιο και θαλάσσιο τουρισμό εκπροσωπώντας όλην την Ελλάδα.

Μακάρι να έχουμε τους πόρους για να μπορέσουμε να συγκρατήσουμε το υψηλού επιπέδου στελέχη μας σε περίοδο κρίσης!