Ιωάννης Χρόνης: ο πρωτοπόρος Κερκυραίος αρχιτέκτονας

Ημ / νία: 30.11.17

Παιδικά χρόνια

Ο Ιωάννης Χρόνης γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1799. Ο πατέρας του, Αντώνιος, καταγόταν από το Συρράκο Ιωαννίνων ενώ η μητέρα του, Αλεξάνδρα Σταύρου, ήταν Κερκυραία.  Από μικρή ηλικία είχε έφεση προς το σχέδιο και άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα από τον Γάλλο δάσκαλο σχεδίου και καλλιγραφίας C. Roger. Η επίδοσή του στα μαθήματα ήταν τόσο εξαιρετική που ο Γάλλος δάσκαλος του σε αναφορά του στον επιθεωρητή Δημόσιας Εκπαίδευσης τον  βαθμολογεί με άριστα.

Πρώτος κύκλος σπουδών

Οι πρώτες του σπουδές πάνω στο αντικείμενο της αρχιτεκτονικής αρχίζουν το 1817 στη Δημόσια Σχολή της Τενέδου. Εκεί μαθητεύει στο πλευρό του καθηγητή Πολιτικής Αρχιτεκτονικής και ζωγράφου Αντωνίου Βίλλα. Το 1818 η σχολή θα διακόψει τη λειτουργία της και ο Χρόνης θα ασχοληθεί για βιοποριστικούς λόγους με το ναυτικό εμπόριο. Η ενασχόληση αυτή θα διαρκέσει λίγο καθώς θα επιστρέψει στο νησί όπου θα παρακολουθήσει μαθήματα σχεδίου και μαθηματικών. Παράλληλα με τις σπουδές του εργάζεται και ως γραμματέας της Ιονίου Γερουσίας. Αργότερα, εγγράφεται στη Σχολή Διακοσμητικής της Αυτοκρατορικής και Βασιλικής Ακαδημίας της Βενετίας.

Η σχέση του με τον Ιωάννη Καποδίστρια

Σε επιστολή του, γραμμένη στα ιταλικά,  προς τον Ιωάννη Καποδίστρια στις 28 Δεκεμβρίου 1820 ζητά τη συμπαράσταση του προκειμένου να ολοκληρώσει τις σπουδές του στην Ιταλία. Ο Κερκυραίος πολιτικός είχε ιδρύσει  την « Φιλόμουσο Εταιρεία της Βιέννης»  που είχε ως σκοπό τη διενέργεια εράνων για να σπουδάσουν άποροι νέοι Έλληνες  στα πανεπιστήμια της Γηραιάς Ηπείρου. Έτσι τον κατέταξε στον κατάλογο των υποτρόφων της εταιρείας αυτής. Ως ανταπόδοση της ευγνωμοσύνης του για την ευεργεσία του ο  Χρόνης αφιέρωσε την εργασία του στην Αρχιτεκτονική στον πατέρα του μεγάλου πολιτικού, Αντώνιο.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι, όταν ο Ιωάννης Καποδίστριας έγινε κυβερνήτης της Ελλάδας σε γράμμα του προς τον ιστοριογράφο Ανδρέα Μουστοξύδη, αναζήτησε τον Ιωάννη Χρόνη για να στελεχώσει το νεοσύστατο Ελληνικό κράτος με ικανά στελέχη

Η πορεία του στην Ακαδημία της Ρώμης

Οι σπουδές του θα συνεχιστούν στη Ρώμη όπου θα παρακολουθήσει μαθήματα αρχιτεκτονικής στην Ακαδημία Ωραίων Τεχνών του Αγίου Λουκά. Στην Ακαδημία αυτή φοίτησαν πολλοί Επτανήσιοι καλλιτέχνες και δημιουργοί. Εκεί θα κάνει πρακτική σε θέματα αναστήλωσης μνημείων και σε νέες κατασκευές. Θα διακριθεί σύντομα και θα γίνει επίτιμο μέλος της Ακαδημίας. Σε επιστολή του κόμη Guilford γίνεται αναφορά στα πρώτα βραβεία που έλαβε για τις επιδόσεις του στην Ακαδημία.

Η δράση του στην Κέρκυρα

Με την επιστροφή του στην Κέρκυρα, προσλαμβάνεται στο Δημόσιο ως πολιτικός υπομηχανικός και αργότερα θα γίνει βοηθός του Γενικού Διευθυντή Δημοσίων Έργων. Σημαντικές είναι οι παρεμβάσεις του σε κτίρια και σε εκκλησίες της Ενετικής περιόδου ενώ με μελέτες του συνέβαλε στη δημιουργία ενός άνετου πολεοδομικού σχεδίου με πολλούς ελεύθερους χώρους. Επίσης, στα σημαντικά αρχιτεκτονικά έργα του την περίοδο αυτή συγκαταλέγονται το αρχοντικό Καποδίστρια, η Ιονική Τράπεζα και η Ιόνιος Βουλή.

Στο Ιόνιο Γυμνάσιο και Λύκειο θα εργαστεί ως δάσκαλος Αρχιτεκτονικής, Ωραϊσμού και Γεωδεσίας. Ο μεγάλος αρχιτέκτονας άφησε πίσω του  πλούσιο συγγραφικό έργο. Το πιο γνωστό βιβλίο του ήταν το « Εγχειρίδιο αστυκής αρχιτεκτονικής», γραμμένο με σύντομο και απλό τρόπο και περιέχει πρακτικά μαθήματα για μαθητές. Στις 9 Μαΐου 1879 πεθαίνει στην Κέρκυρα και ενταφιάζεται στο νεκροταφείο της Γαρίτσας.

Πηγή: Ιωάννης Χρόνης: ο μεγάλος Κερκυραίος αρχιτέκτονας, Περιβαλλοντική ομάδα 1^ου Τ.Ε.Ε Κέρκυρας, 2006

Συντονιστής εργασίας: Θεοφάνης Ι. Κυπριώτης

Συντάκτης: Νίκος Στούπης