Ο βασικός πυρήνας των ιδρυτών της «Μαντζάρου» προέρχεται από μια σοσιαλιστική ομάδα η οποία δραστηριοποιούνταν στην Κέρκυρα στις αρχές του 1890, χωρίς όμως να γνωρίζουμε περισσότερα στοιχεία, πέρα του ότι στεγάζονταν στην οδό Αγίων Πάντων.

 

Η δημιουργία του προδρόμου σχήματος ετοιμάζεται πριν τον Ιούνη του 1890 και ο πρώτος κανονισμός με 28 άρθρα ψηφίζεται στις 21 Ιούνη.

 

«… Πολλοί μουσικοί της παλαιάς Φιλαρμονικής κατετάχθησαν τότε εις το Μουσικόν Σώμα της νέας Εταιρείας, όπερ υπό την διεύθυνσιν του κ. Ρινόπουλου εξήλθε, δια πρώτην φοράν εν στολή, κατά την 1ην Κυριακήν του Νοεμβρίου 1890 και ηκολούθησε την κατά την ημέραν εκείνην τελουμένην λιτανείαν του προστάτου της νήσου μας. Το δε απόγευμα της αυτής ημέρας επαιάνισε εν τη εξέδρα της άνω πλατείας μας».

Η εφημερίδα Επόπτης γράφει λίγες μέρες πριν το Πρωτοκύριακο : «Την ερχομένην Κυριακήν θα ακολουθήση την ιεράν λιτανείαν του πολιούχου Κερκύρας, καιρού επιτρέποντος και η μουσική του νεωστί ιδρυθέντος «Ψυχαγωγικού Συλλόγου».

Στο επόμενο φύλλο σημειώνει η ίδια εφημερίδα :

«Κατά την παρελθούσαν Κυριακήν το πρώτον επαιάνισε δημοσίως η Φιλαρμονική του Μουσικού Συλλόγου «Μάντζαρος». Την εσπέραν ο Σύλλογος εφωταγωγήθη απλέτως, ο δε Πρόεδρος αυτού κ. Λ. Βλάχος εξεφώνησε λόγον καταλληλότατον, όστις έτυχε γενικής επιδοκιμασίας ου μόνον εν τω Συλλόγω, ένθα εχειροκροτήθη ζωηρότατα, αλλά και εν τη Κερκυραϊκή κοινωνία, ήτις απλήστως ανέγνωσεν αυτόν.»

 

 

Μουσικός Σύλλογος «Μάντζαρος»

 

Τα δημοσιεύματα του Επόπτη δημιουργούν ένα ερωτηματικό το οποίο δεν διευκρινίζεται ούτε από το Βιβλίο Συνεδριάσεων του Σώματος. Συγκεκριμένα, στις 3 Νοέμβρη ο Επόπτης αναφέρεται στην «μουσική του νεωστί ιδρυθέντος “Ψυχαγωγικού Συλλόγου”» και στις 12 του μήνα στην «Φιλαρμονική του Μουσικού Συλλόγου “Μάντζαρος”».

Το Σώμα των Ιδρυτών μετά τις 25 Οκτώβρη συνεδριάζει στις 8 Νοέμβρη «εν τω καταστήματι του Μουσικού Συλλόγου “Μάντζαρος”». Πως και πότε ακριβώς αποφασίστηκε η μετονομασία δεν υπάρχουν πληροφορίες παρά το ότι η σωζόμενη σειρά των πρακτικών συνεδριάσεων είναι πλήρης. Η απόφαση πρέπει να ελήφθη άτυπα, εκτός των διαδικασιών του σωματείου για λόγους άγνωστους μέχρι σήμερα και πιθανόν στις 25 Οκτώβρη, καθώς η επιστολή προς το Λ. Βλάχο (26 Οκτώβρη) με την οποία του αναγγέλεται η εκλογή ως προέδρου, σημειώνει «Φιλαρμονική Εταιρία “Μάντζαρος”» και επιστολή στις 2 Νοέμβρη, του Δ.Σ. προς τον Μουσικό Έφορο Σπ. Κοσκινά με θέμα την εμφάνιση στη Λιτανεία, αναφέρεται στην «Μουσική της Εταιρείας».

 

Φιλαρμονική Εταιρεία «Μάντζαρος»

 

Από τη συνεδρίαση της 18ης Νοέμβρη 1890 και μετά καθιερώνεται οριστικά πλέον ο τίτλος «Φιλαρμονική Εταιρεία “Μάντζαρος”» . Στη συνεδρίαση αυτή συζητιέται και ψηφίζεται το νέο καταστατικό με 84 άρθρα, στο 1ο άρθρο του οποίου ορίζονταν ως σκοπός της Εταιρείας «η διατήρησις Μουσικού θιάσου προς ψυχαγωγίαν της εργατικής τάξεως». Το 5ο άρθρο εξάλλου όριζε σε 100 τους ιδρυτές, οι οποίοι έπρεπε «… να ανήκωσιν εις την εργατικήν της νήσου Κέρκυρας τάξιν».

 

Την επόμενη ημέρα της συνεδρίασης παραιτείται ο Λεωνίδας Βλάχος και σημειώνει σχετικά η εφημερίδα Επόπτης μετά λίγες μέρες : «Μετά λύπης μαθαίνομεν ότι ο Πρόεδρος της νεωστί ιδρυθείσης Φιλαρμονικής κ. Λ. Βλάχος έδωκε την παραίτησίν του. Την παραίτησιν ταύτην, ως πληροφορούμεθα, διεδέχθησαν και άλλες. Βεβαίως αι αναφυείσαι διχόνοιαι εν τω νεωστί ιδρυθέντα συλλόγου δεν είνε καλοί οιωνοί».

 

Μία εβδομάδα αργότερα δεύτερο άρθρο στον Επόπτη με τίτλο «Η παραίτησις του κ. Λ. Βλάχου και οι δυσφημίαι» αναφέρει : •

«Παραιτήθηκαν: ο πρόεδρος Λ. Βλάχος, ο αντιπρόεδρος Στ. Κοσκινάς, ο ελεγκτής Μαρίτζας, οι μισοί ιδρυτές και πολλοί συνεισφορείς. Ο Βλάχος παραιτήθηκε μόλις εισχώρησαν έριδες και κομματικές εμπάθειες. Η ονομασία «Μουσικός Σύλλογος Μάντζαρος» προτάθηκε από το Βλάχο ώστε να αρθεί και η ελάχιστη υπόνοια ότι η νεωστί Φιλαρμονική Εταιρεία εσκόπει να βλάψη την από πεντηκονταετίαν ιδρυθείσαν.

Στη συνέχεια προτάθηκε να ονομαστεί ο Μουσικός Σύλλογος «Φιλαρμονική Εταιρεία», κάτι που δυσαρέστησε πολλούς διότι έγινε φανερό ότι κάποιοι ιδρυτές προκαλούσαν έριδες.

Στις 25-11-1890 όπου συζητήθηκε ο νέος κανονισμός και ο πρόεδρος Λ. Βλάχος ζήτησε να ισχύσει για διετία και οι μεταβαλόντες την ονομασία, άνθρωποι οπισθοδρομικοί, ζήτησαν δεκαετία. Έγινε δεκτή η δεκαετία και ο Βλάχος παραιτήθηκε.

 

Στις 27 παραιτήθηκαν 19 ιδρυτές και 100 συνεισφορείς οι οποίοι σε δημόσια επιστολή τους αναφέρουν: «…μη θέλοντες να μετέχωμεν επί πλέον Εταιρίας αποσκιρτησάσης του σκοπού αυτής, και μη ανεχόμενοι οι αποτελούντες το πλείστον του σώματος να διοικώμεθα και υποκείμεθα εις τας ιδιοτροπίας ολίγων ιδρυτών αυθαιρέτως και δικτατορικώς επιβαλλομένων, υποβάλλομεν τας παραιτήσεις μας.»

Βασική αφορμή των διαφωνιών φαίνεται να είναι ο νέος τίτλος του σωματείου «Φιλαρμονική Εταιρεία» και η πιθανότητα δημιουργίας αντιπαραθέσων με την Παλαιά Φιλαρμονική. Στις 3 Δεκέμβρη τον Λ. Βλάχο διαδέχεται στην προεδρία της Εταιρείας ο Νικ. Μαρκέτης και την ίδια μέρα υπογράφεται το 12ετές συμβόλαιο με

τον Αναστάσιο Ρινόπουλο, ενώ λαμβάνεται η πρώτη αίτηση για υπηρεσία.

 

Στις 10 Δεκέμβρη, η Διοικούσα Επιτροπή (Δ.Ε.) αποφάσισε να εντάξει στους Ιδρυτές της Εταιρείας τις πρώτες επτά γυναίκες και στις 12 Δεκέμβρη το Μουσικό Σώμα συμμετέχει στις εορτές για τη μνήμη του πολιούχου παιανίζοντας στην έξοδο, στην εναπόθεση του σκηνώματος καθώς και στη λειτουργία της επομένης .

Την επόμενη μέρα η Διοίκηση έστειλε επιστολή προς τον πρόεδρο της Παλιάς με την οποία ενημέρωνε για την δημιουργία της «Μαντζάρου», και πρότεινε την σύμπραξη των δύο Φιλαρμονικών για την επίτευξη των κοινών σκοπών. Η απάντηση στάλθηκε στις 16 Δεκέμβρη και απέφευγε να εκφέρει άποψη στο ζήτημα της συνεργασίας, γεγονός το οποίο σχολιάζει ο πρόεδρος της «Μαντζάρου» ως εξής : «… η περί ης ο λόγος απάντησις ουδόλως συνάδει εις το περιεχόμενό του προς αυτήν σταλέντος εγγράφου».

 

Κατά την πρώτη δεκαετία της δραστηριότητάς της η «Μάντζαρος» ακολουθεί το αρχικό καταστατικό το οποίο το οποίο όμως στα 1900 αλλάζει ριζικά και το καινούργιο ουσιαστικά αντιγράφει το ισχύον στην «Παλιά».

Στο νέο καταστατικό, σκοπός της Εταιρείας είναι πλέον «Η διδασκαλία και διάδοση της Μουσικής Τέχνης» και όχι «η διατήρησις Μουσικού θιάσου προς ψυχαγωγίαν της εργατικής τάξεως», ενώ εξαλείφεται ο περιορισμός για τους ιδρυτές, οι οποίοι αρχικά έπρεπε «… να ανήκωσιν εις την εργατικήν της νήσου Κέρκυρας τάξιν». Οι μουσικοί δεν μπορούν πλέον να συμμετέχουν στην Διοίκηση, ούτε να εκλέγονται Ιδρυτές.

Η «Μάντζαρος» άλλαζε οριστικά σελίδα…

 

Γιώργος Ζούμπος

http://bibliokerkyra.blogspot.it/

 

όπως δημοσιεύτηκε στην εφημ. «ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ», 09-09-2011

Πηγή: https://www.corfuhistory.eu/?p=3145