Ο Ανδρέας Κάλβος και η πνευματική πορεία του στην Ιόνιο Ακαδημία

 Ο Ανδρέας Κάλβος και η σταδιοδρομία του στην Ιόνιο Ακαδημία

Μετά την έκδοση των δύο ποιητικών του συλλογών Λύρα (Γενεύη, 1824) και Λυρικά (Παρίσι, 1826) ο Ανδρέας Κάλβος ταξιδεύει στην επαναστημένη Ελλάδα και από εκεί στην Κέρκυρα όπου θα μείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα μέχρι το 1852. Αρχικά ασχολείται  με ιδιαίτερα μαθήματα αλλά αρκετά σύντομα διδάσκει  Ιταλική Λογοτεχνία στην Ιόνιο Ακαδημία. Για την ακρίβεια,  χάρη στη μεσολάβηση του  Βρεττανού ευγενή  Γκίλφορντ  τον Μάρτιο του 1827 παραδίδει δυο φορές την εβδομάδα και σύμφωνα με αυτά που έχουν γραφτεί από τους μαθητές του  ήταν από τα ωραιότερα μαθήματα της Ακαδημίας.

Παρόλο που οι πνευματικοί κύκλοι της Κέρκυρας τον υποδέχτηκαν με τιμές, οι γνώσεις του σε συνδυασμό με την ευγλωττία του και τον μοναδικό τρόπο διδασκαλίας του προξένησαν τον φθόνο άλλων καθηγητών της Ακαδημίας. Πολύ σύντομα  ο Κάλβος ονομάστηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφίας ενώ στη συνέχεια ο κόμης τον πρότεινε ως τακτικό καθηγητή της συγκριτικής φιλολογίας. Οι αρμοδιότητες του στο πρώτο πανεπιστήμιο της νεότερης Ελλάδας ήταν οι εξής: εποπτεία των φοιτητών έξω από την Ακαδημία, προετοιμασία των υποψήφιων σπουδαστών της, τακτοποίηση των χειρόγραφων της βιβλιοθήκης του Γκίλφορντ και επιλογή κάποιων εξ αυτών για δημοσίευση.

Αυτή η δημιουργική φάση της ζωής του μεγάλου ποιητή διήρκησε για λίγο, καθώς ο άνθρωπος που τον πίστεψε και τον στήριξε και τον προώθησε αποφασιστικά, ο κόμης Γκίλφορντ αφήνει την τελευταία του πνοή το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς. Με το θάνατο του φιλέλληνα πολιτικού, όλα άλλαξαν ραγδαία στο εκπαιδευτικό ίδρυμα που ίδρυσε. Η Γερουσία δεν ενέκρινε τις νέες δαπάνες για την Ακαδημία και δεν επικύρωσε τον κατάλογο των νέων καθηγητών που είχε προτείνει ο κόμης. Άμεση συνέπεια όλων αυτών ήταν η παραίτηση του ποιητή και η ενασχόληση του για άλλη μια φορά με ιδιαίτερα μαθήματα.  Οι πολύπλευρες γνώσεις του ήταν τέτοιες ώστε δίδασκε ελληνικά, αγγλικά, ιταλικά, γαλλικά, φιλοσοφία, γεωγραφία και αστρονομία.

Η έδρα της Φιλοσοφίας παρέμενε κενή για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά οι ιθύνοντες της Ακαδημίας την αρνούνταν στον Κάλβο. Τον Οκτώβριο του 1835 προκηρύσσεται η έδρα της Φιλοσοφίας και ο ποιητής καταλαμβάνει τη θέση και ξεκινά τις παραδόσεις τον Δεκέμβριο του 1836. Η δεύτερη καθηγεσία του δεν θα έχει καλό τέλος και θα λήξει σύντομα με την παραίτησή του τον Νοέμβρη του 1837. Στη συνέχεια, για τρίτη φορά θα γίνει καθηγητής της Φιλοσοφίας και λίγο αργότερα διευθυντής στο Γυμνάσιο Κέρκυρας. Για άγνωστους, όμως, λόγους παραιτείται μετά από ένα χρόνο και από τις δύο θέσεις.

 Σύμφωνα τα κείμενα των μαθητών του αλλά των σύγχρονων του πνευματικών ανθρώπων της εποχή αντλούμε σημαντικές πληροφορίες για την πορεία του ποιητή στην Ιόνιο Ακαδημία. Τα αντικείμενα που δίδαξε ήταν πολλά. Εκτός από Ιταλική Λογοτεχνία, δίδαξε Γενική Φιλολογία και Διανοητική Φιλοσοφία ή Ιδεολογία. Η Φιλοσοφική του αισθητική ήταν σαφώς επηρεασμένη από το έργο του Σκώτου φιλόσοφου ThomasReid. Στο χρονικό διάστημα αυτής της μακρόχρονης πορείας αντιμετώπισε μικρόψυχες σκοπιμότητες μερίδας των πανεπιστημιακών αλλά και παραγκωνισμό από το καθεστώς της Επτανήσου. Ένα είναι βέβαιο  ότι τα μαθήματα του στην Ακαδημία  προκάλεσαν ιδιαίτερη αίσθηση στην εποχή του και πάντα στις παραδόσεις του υπήρχε κοσμοσυρροή.

Συντάκτης: Νίκος Στούπης