Annunciata: το καμπαναριό με ξεχωριστή ιστορική σημασία για την Κέρκυρα

Εμφανίσεις:

Ημ / νία: 15.10.18

Ιστορική αναδρομή 

Στο κέντρο της παλιάς πόλης, στη σημερινή οδό Ευγενίου Βουλγάρεως ξεχωρίζει το καμπαναριό ενός μνημείου με ξεχωριστή ιστορική σημασία για την Κέρκυρα. Ο λόγος για την Μονή της Ευαγγελίστριας (Annunciata) όπως τη γνωρίζουμε σήμερα ενώ για τους παλιούς Κερκυραίους ήταν η Καθολική εκκλησία Λοντσιάδα και ήταν αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και στην Αγία Λουκία.

Σύμφωνα με την παράδοση, η μονή  χτίστηκε σε ανάμνηση της υποταγής του νησιού στους Ενετούς. Το οικόπεδο και τα έξοδα της ανοικοδόμησης ήταν δωρεά του φεουδάρχη Petro Capece,  ο οποίος υπήρξε Καπιτάνος της Κέρκυρας επί Ανδηγαυών και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην υπαγωγή του νησιού στους Ενετούς. 

Την πρώτη λειτουργία έψαλε ο αιδεσιμότατος π. Ρούσσινος Νικόλαος, ο οποίος ανέλαβε και τη διοίκηση της μονής. Η μονή επανδρώθηκε με μοναχούς του τάγματος του Αγίου Αυγουστίνου.

Για τους Λατίνους της εποχής ήταν το σημαντικότερο κέντρο στην Κέρκυρα καθώς ήταν ο μοναδικός ναός όπου οι Λατίνοι κάτοικοι του νησιού αλλά και οι καθολικοί ταξιδιώτες μπορούσαν να παρακολουθήσουν τη λειτουργία με το Λατινικό τυπικό.

Κατά τη διάρκεια της τουρκικής πολιορκίας το 1537 υπέστη σοβαρές ζημιές αλλά ανακαινίστηκε σχεδόν από τα θεμέλια  το 1542. Αργότερα, κατά το χρονικό διάστημα 1668- 1670 έγιναν αρκετές τροποποιήσεις σε όλο το κτίσμα όπου το κωδωνοστάσιο πήρε τη σημερινή του μορφή. Για την ακρίβεια, το 1669 μοναχοί από την Κρήτη τοποθέτησαν δύο καμπάνες στο κωδωνοστάσιο.

Την περίοδο της Γαλλικής κατοχής, η μονή, όπως και όλα τα θρησκευτικά ιδρύματα, καταργείται εκτός από τον καθολικό ναό. Τα περισσότερα κτίρια θα γίνουν κατοικίες ή καταστήματα. Σε ένα απ’ αυτά οικόπεδα θα χτιστεί το Χρηματιστήριο

 (Borsa) το 1841 σε σχέδια του Κερκυραίου αρχιτέκτονα Ιωάννη Χρόνη.

Στους βομβαρδισμούς των γερμανικών αεροπλάνων στις 13 Σεπτεμβρίου το 1943, η Annunciata βομβαρδίζεται όπως και η γύρω περιοχή. Δυστυχώς, εσφαλμένα αποφασίστηκε όπως και στην περίπτωση του Δημοτικού θεάτρου να κατεδαφιστεί και στη θέση της δημιουργήθηκε μια μικρή πλατεία.

Η ιστορική αξία  του μνημείου

H Annunciata έχει ιδιαίτερη σημασία για την ιστορία της Κέρκυρας. Ο ιστορικός Σπύρος Παπαγεωργίου θα γράψει : “Η Annunciata  είναι μετά τον ημέτερον ναόν των αγίων Ιάσωνος και Σωσιπάτρου και τον της Παλαιοπόλεως  παλαιοτέρα σωζωμένη Εκκλησία Χριστιανική της νήσου. Εν αυτή ετάφησαν πολλοί προύχοντες Ενετοί και Λατίνοι, πολιτικοί και στρατιωτικοί άνδρες.”    

Επίσης πρέπει να αναφέρουμε ότι απέναντι από την Annunciata, υπήρχε ένα μικρό νοσοκομείο, εκεί όπου σήμερα βρίσκεται η Καθολική Αρχιεπισκοπή. Μετά τη ναυμαχία  της Ναυπάκτου πολλοί τραυματίες νοσηλεύτηκαν εκεί. Πολλοί απ’ αυτούς υπέκυψαν στα τραύματά τους και ενταφιαστηκαν στο κοιμητήριο της μονής.

Ανάμεσα στους τραυματίες νοσηλεύτηκε για ένα μήνα περίπου ο Ισπανός συγγραφέας Μιγκέλ ντε Θερβάντες, ο οποίος ως αξιωματικός στη ναυμαχία δέχθηκε δύο πλήγματα, ένα στο στήθος και ένα στο χέρι, το οποίο από τότε έμεινε παράλυτο.

Δεν θα ήταν υπερβολή να θεωρήσουμε την Annunciata ως ένα μνημείο πανευρωπαϊκής σημασίας αν αναλογιστούμε ότι συνδέεται με  την καθοριστικής αλλά και ιστορικής σημασίας ναυμαχία της Ναυπάκτου, η οποία ήταν αυτή που  ανέκοψε οριστικά την προέλαση των Οθωμανών στη Δύση.

Πηγή: Λατινικές εκκλησίες της Κέρκυρας, Περιβαλλοντική Ομάδα 1ου Τ.Ε.Ε. Κέρκυρας, 2007

Επιμέλεια εργασίας: Θεοφάνης Ι. Κυπριώτης

Συντάκτης: Νίκος Στούπης