Μαθητές και Επιλογή Επαγγέλματος

Γράφει η Ελεάννα Καλούδη

MSc Συμβουλευτικής και Επ. Προσανατολισμού

τ. Επ. Συνεργάτης Συμβουλευτικής Ιονίου Πανεπιστημίου

Αγαπητές μαθήτριες,

 Αγαπητοί μαθητές,

το να επιλέξει κάποιος το ιδανικό για εκείνον επάγγελμα, δεν είναι η πιο εύκολη υπόθεση. Προϋποθέτει να βρίσκεται σε ώριμη ηλικιακά φάση, να διαθέτει συναισθηματική και ψυχική ισορροπία, καθώς και να γνωρίζει επαρκώς τις πληροφορίες που αφορούν στην αγορά εργασίας.

Σίγουρα συχνά αναρωτιέσαι για το ποιο επάγγελμα σου ταιριάζει καλλίτερα. Είτε δυσκολεύεσαι να σκεφτείς ποιο μπορεί να είναι αυτό, είτε σου αρέσουν πολλά επαγγέλματα εκ των οποίων αδυνατείς να ξεχωρίσεις τα σημαντικότερα για σένα. Να είσαι σίγουρος/η ότι αυτό που βιώνεις αποτελεί κοινή εμπειρία για το μεγαλύτερο ποσοστό, όχι μόνο των εφήβων, αλλά και ενηλίκων που αναθεωρούν την εκπαιδευτική και την επαγγελματική τους ζωή.

Η περίοδος της εφηβείας, όπου καλείσαι να επιλέξεις το επάγγελμα που θα ακολουθήσεις, δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η ιδανικότερη. Κατά την εφηβεία, ο βαθμός ωριμότητας του ατόμου βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη, οι συναισθηματικές εξάρσεις και οι ψυχολογικές διακυμάνσεις είναι συχνές και οι πληροφορίες που λαμβάνεις σχετικά με τα επαγγελματικά ζητήματα είναι περιορισμένες. Όμως πάραυτα, αυτή είναι η πρώτη βασική περίοδος στη ζωή σου που θα χρειαστεί να λάβεις μια σημαντική στρατηγική απόφαση σχετικά με την εκπαίδευσή σου, η οποία θα πρέπει να στοχεύει στην επαγγελματική κατεύθυνση που έχεις αποφασίσει να επιλέξεις.

Ορισμένα βήματα που θα σε οδηγήσουν σε μια συνετή απόφαση είναι τα παρακάτω:

Ενίσχυση της Αυτογνωσίας σου: Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζεις πράγματα για τον εαυτό σου. Ποιος/α είσαι; Πώς σε κρίνουν οι Σημαντικοί για σένα άνθρωποι; Τι θα ήθελες να είναι διαφορετικό στη ζωή σου; Ποια στοιχεία σε κάνουν να διαφέρεις από τους άλλους; Ποια είναι τα ελαττώματα και ποια τα προτερήματά σου; Ποιες είναι οι αξίες σου; Σε ποιες δραστηριότητες είσαι αποδοτικός/ή και σε ποια όχι; Σε τι βαθμό ανταπεξέρχεσαι στις σχολικές σου υποχρεώσεις;

Διερεύνηση των Προσόντων σου: Οπωσδήποτε έχεις προσόντα, ακόμα κι αν ανήκεις στην κατηγορία αυτών που δεν το πιστεύουν. Όλοι οι άνθρωποι έχουν προσόντα και όλοι μπορούν να καλλιεργήσουν ορισμένα από αυτά. Τι ικανότητες διαθέτεις λοιπόν; Ποια τα ταλέντα σου; Ποια πράγματα μαθαίνεις εύκολα; Σε ποια είσαι αποδοτικός/ή; Πόσο καλά μιλάς ξένες γλώσσες; Είσαι διεκδικητικό άτομο; Καταλαβαίνεις τα συναισθήματα των άλλων; Γνωρίζεις πώς να μεταδόσεις μια γνώση;

Το υποθετικό σενάριο της ζωής σου στο μέλλον: Μπορείς να φανταστείς τον εαυτό σου σε δέκα χρόνια από σήμερα; Που βρίσκεσαι; Ποιους συναναστρέφεσαι; Πώς είναι η καθημερινότητά σου; Τι επάγγελμα έχεις ακολουθήσει; Πώς κατέληξες στο συγκεκριμένο επάγγελμα; Υπό ποίες συνθήκες εργάζεσαι; Πώς είναι η προσωπική σου ζωή;

Αυτό το «παιχνίδι φαντασίας» είναι πιθανό να αποκαλύψει σημαντικές πληροφορίες για το πώς θα ήθελες να είναι η επαγγελματική αλλά και η προσωπική σου ζωή στο μέλλον και συνεπώς ποια εκπαιδευτική πορεία θα μπορούσε να σε οδηγήσει σε αυτήν.

Η γνωριμία σου με την αγορά εργασίας: Πόσα πραγματικά γνωρίζεις για τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά εργασίας; Ποια επαγγέλματα θεωρούνται κορεσμένα για τα επόμενα χρόνια και ποια φαίνεται να εξασφαλίζουν καλές προοπτικές για επαγγελματική αποκατάσταση; Αξιοποίησε την πληροφόρηση που μπορείς να αντλήσεις από υπηρεσίες Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού, από μαθήματα ή σεμινάρια ΣΕΠ, από Γραφεία Διασύνδεσης, ιστοσελίδες και βιβλία που περιλαμβάνουν σχετικές έρευνες. Να θυμάσαι πάντα, όμως, ότι οι συνθήκες στην αγορά εργασίας είναι αρκετά ρευστές και, συνεπώς, είναι δύσκολο να προβλεφθούν επακριβώς σε μακροπρόθεσμο επίπεδο.

Έρευνα για τα επαγγέλματα που σε ενδιαφέρουν: Ποια επαγγέλματα σου αρέσουν και με ποιες σπουδές συνδέονται; Ποιο είναι το μέσο διάστημα σπουδών για τα επαγγέλματα αυτά; Ποια μαθήματα διδάσκονται κατά τη διάρκεια των σπουδών; Υπάρχουν ειδικά μαθήματα στα οποία πρέπει να εξεταστεί κάποιος προκειμένου να εισαχθεί σε συγκεκριμένα τμήματα; Υπάρχουν θέσεις στους εργασιακούς τομείς που σε ενδιαφέρουν; Ποιες ειδικότητες έχουν αναγνωρισμένα επαγγελματικά δικαιώματα και ποιες πρόκειται να αποκτήσουν στα επόμενα χρόνια;

Συζήτηση με άτομο εμπιστοσύνης: Αφού στραφείς στον εαυτό σου, προκειμένου να τον γνωρίσεις καλύτερα, αφότου συνειδητοποιήσεις πράγματα για τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις σου και συγκεντρώσεις πληροφορίες για τις σπουδές και τα επαγγέλματα που πιθανώς σε ενδιαφέρουν, η συζήτηση με ένα άτομο της εμπιστοσύνης σου θα μπορούσε να αποβεί ιδιαίτερα ωφέλιμη. Σκοπός της συζήτησης δεν είναι η μεταβίβαση της ευθύνης της απόφασης για το εκπαιδευτικό και επαγγελματικό σου μέλλον. Σκοπός της είναι να σε βοηθήσει να δεις τα πράγματα σφαιρικότερα, να ακούσεις κι άλλες απόψεις και να «ακούσεις» καλύτερα τις δικές σου. Το άτομο αυτό θα μπορούσε να είναι ένας εκπαιδευτικός, ένας σύμβουλος ΣΕΠ, ο γονιός σου, ο μεγαλύτερος αδελφός ή ένας πολύ καλός φίλος που νοιάζεται για σένα.

Εν κατακλείδι:

Η επιλογή σπουδών και επαγγέλματος είναι κοινώς αποδεκτό ότι αποτελεί μια σημαντικότατη διαδικασία. Δεν είναι η μοναδική στιγμή της ζωής σου, όμως, όπου θα κληθείς να λάβεις μια απόφαση από την οποία θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό το μέλλον σου και η ζωή σου σε όλες της τις εκφάνσεις. Οπλίσου λοιπόν με ψυχραιμία και αισιοδοξία και χτίσε μια ζωή χαρούμενη και ολοκληρωμένη. Καλή επιτυχία σε κάθε σου προσπάθεια και καλή σταδιοδρομία!