Διαδίκτυο και παιδί: Κίνδυνοι Ηλεκτρονικής παρενόχλησης, grooming

Ημ / νία: 02.06.16

Του Κόντη Σπυρίδωνος (Ειδικός σε θέματα ασφαλείας)

Διαδίκτυο και παιδί

Σε προηγούμενα άρθρα μιλήσαμε κυρίως για τους γονείς και τους κινδύνους που εγκυμονούν στο διαδίκτυο, τους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης. Στο παρόν άρθρο θα δώσουμε μια βαρύτητα στο παιδί και στο διαδίκτυο.

Ένα στα δύο παιδιά της πέμπτης και της έκτης δημοτικού είναι μέλος τουλάχιστον μιας σελίδας κοινωνικής δικτύωσης με ψεύτικα στοιχεία. Το σημαντικότερο είναι που πολλά παιδιά αυτής της ηλικίας (11 -12 ) είναι tech freaks, δηλαδή ξέρουν περισσότερα για το Ίντερνετ από τους γονείς τους και είναι "κολλημένα" µε το facebook, τα smart phones και τα videogames. Διατηρούν προφίλ από την ηλικία των 6 ετών, προφανώς µε ψευδή στοιχεία, δεδομένου ότι η «είσοδος» στους ανηλίκους κάτω των 13 ετών απαγορεύεται. Θυμηθείτε ότι:

·       Το 22% των παιδιών χρησιμοποιούν το διαδίκτυο καθημερινά στο υπνοδωμάτιο

·       Το 39% χρησιμοποιούν καθημερινά το διαδίκτυο για επικοινωνία και κοινωνική δικτύωση

Η επίκουρη καθηγήτρια παιδιατρικής-εφηβικής ιατρικής, κ. Αρτεµις Τσίτσικα, επιστημονική υπεύθυνος της ΜΕΥ, μας λέει ότι το 22% των παιδιών προτιµά να μπαίνει στο διαδίκτυο από το υπνοδωμάτιο τους, όπου δεν έχουν καμία επίβλεψη και πως το 37% των μαθητών χρησιμοποιεί καθημερινά το διαδίκτυο για επικοινωνία και κοινωνική δικτύωση, δηλαδή έχουν αντικαταστήσει την παρέα µε e-φίλους και την έξοδο µε τους συμμαθητές µε online chatting. Αυτό εγκυμονεί πάρα πολλούς κινδύνους όπως εθισμός ... αλλά το πιο σοβαρό μιας και αυξάνετε το φαινόμενο με ραγδαίους ρυθμούς είναι η αποπλάνηση και κυρίως ανηλίκων είτε κοριτσιών είτε αγοριών.

Το λεγόμενο grooming  είναι η διαδικασία κατά την οποία, παιδόφιλοι/ες, προσποιούμενοι ότι είναι έφηβοι/ες, χρησιμοποιούν τα chat rooms, τις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης ( facebook ) και άλλους χώρους διαδικτυακής επικοινωνίας για να προσελκύσουν παιδιά με σκοπό να τα κακοποιήσουν.  Οι συζητήσεις ξεκινούν σε πολύ φιλικό επίπεδο όπως τον τόπο διαμονής τους, τα ενδιαφέροντα, τα χόμπι και τις σεξουαλικές τους εμπειρίες. Αυτές μπορεί να διαρκέσουν ημέρες, εβδομάδες, ακόμη και μήνες, μέχρι ο παιδόφιλος να αποκτήσει την εμπιστοσύνη του παιδιού.

            Σύμφωνα με τη δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος,  παιδόφιλοι χρησιμοποιούν μια τακτική να στέλνουν στα υποψήφια θύματα φωτογραφίες παιδικής πορνογραφίας αλλά και πορνογραφίας ενηλίκων για να δώσουν την αίσθηση ότι αυτό είναι κάτι το αποδεκτό και φυσιολογικό Αυτή η τακτική τείνει να αποτρέψει το θύμα από το να ζητήσει προστασία από τους γονείς και τους δασκάλους του, αφού καταλήγει να νιώθει ένοχο που έχει ανταλλάξει τέτοιου είδους φωτογραφίες.

Το 2004 μεγάλη έρευνα έδειξε ότι το 76% των ατόμων που υπέστησαν σεξουαλική παρενόχληση η οποία ξεκίνησε μέσω διαδικτυακής επικοινωνίας ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα των 13 έως 15 ετών. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών είναι κορίτσια.

Πρέπει το παιδί να ξέρει και να μάθει ότι δεν πρέπει να κανονίζει συναντήσεις με άτομα που γνωρίζει μόνο μέσω Διαδικτύου. Εάν όμως επιμένει να γνωρίσει κάποιο διαδικτυακό του φίλο, τότε η συνάντηση θα λάβει χώρα μόνο σε δημόσιο χώρο και μόνο υπό τη συνοδεία ή τη συνοδεία γονέων ή ατόμου της απολύτου εμπιστοσύνης. Δεν είναι ασφαλές να δίνει τα προσωπικά στοιχεία επικοινωνίας σε ένα chat room. Άλλωστε, αν κάποιος άγνωστος γνωρίζει το (κινητό) τηλέφωνο, τη διεύθυνση κατοικίας ή το σχολείο του παιδιού μπορεί να το βρει πολύ εύκολα.

Οι παρενοχλήσεις στο διαδίκτυο δεν είναι μόνο αποπλάνηση, αλλά και cyberbullying ( εκφοβισμός ) Μηνύματα (SMS, MMS, email, im) με απειλητικό ή προσβλητικό περιεχόμενο. Ανάρτηση προσβλητικών/εξευτελιστικών φωτογραφιών, βίντεο και άλλου υλικού.

Τελειώνοντας μιλήστε με το παιδί σας για την ηλεκτρονική παρενόχληση (όλα τα είδη ) και εμπνεύστε του εμπιστοσύνη, ώστε να απευθυνθεί σε εσάς σε περίπτωση που πέσει θύμα. Μην απαγορεύετε τη χρήση του Διαδικτύου ως αντίδραση σε ανάλογα περιστατικά, γιατί αυτό θα αποθαρρύνει το παιδί να σας εμπιστευθεί.

Αν η παρενόχληση είναι πολύ σοβαρή και συστηματική, απευθυνθείτε στον πάροχό σας για σύνδεση με το Διαδίκτυο (ISP- CytaForthnet, OTE... ), ή εάν η παρενόχληση λαμβάνει χώρα μέσω κινητού, στην εταιρία κινητής τηλεφωνίας. Αν το πρόβλημα δεν ξεπεραστεί αλλάξτε αριθμό τηλεφώνου και ενημερώστε την ανοιχτή γραμμή Safeline.

Θυμηθείτε το γεγονός με μια 22χρονη δασκάλα δημοτικού σχολείου, σε χωριό των Χανίων Κρήτης, χρησιμοποιούσε την ιδιότητα της για να προσεγγίζει ανηλίκους, ηλικίας 10 έως 15 ετών, μέσω ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης, προφασιζόμενη ότι θα τους βοηθούσε στα μαθήματά τους. Κλιμάκιο της Υποδιεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος μετέβη στην Κρήτη και ύστερα από ψηφιακή έρευνα και ανάλυση ηλεκτρονικών δεδομένων εντοπίστηκαν, στην ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης διάλογοι της 22χρονης με 15χρονο ανήλικο, μαθητή Γυμνασίου στην Κρήτη. Οι ηλεκτρονικοί διάλογοι ήταν καταχωρημένοι στον προσωπικό λογαριασμό που διατηρούσε ο ανήλικος. Η 22χρονη είχε ερωτική επαφή μαζί του, πριν πέντε περίπου μήνες, αφού προηγουμένως τον προσέγγισε, μέσω της συγκεκριμένης ιστοσελίδας, προφασιζόμενη ότι ήθελε να τον βοηθήσει στα μαθήματά του. Για την αποπλάνηση η μητέρα του ανηλίκου ζήτησε την ποινική δίωξη της δασκάλας.

Αυτό είναι ένα από τα δεκάδες/εκατοντάδες γεγονότα που γίνονται καθημερινά στα παιδιά μέσω διαδίκτυο.

Δείτε το παρακάτω γράφημα που προκύπτει από τα στατιστικά του ηλεκτρονικού εγκλήματος για να δείτε πως έχει αυξηθεί η σεξουαλική παρενόχληση.