Στην Κέρκυρα και Αθήνα το πολυδιάστατο και πολυσήμαντο Φεστιβάλ Οπτικοακουστικών Τεχνών

Ημ / νία: 16.05.17

Ε.Φ.: 11η χρονιά για το Φεστιβάλ Οπτικοακουστικών Τεχνών του Τμήματος Τεχνών Ήχου και Εικόνας Ιονίου Πανεπιστημίου. Ποιες είναι οι θεματικές ενότητες του Φεστιβάλ;

Ν.Ο.: Το 11ο Φεστιβάλ έχει τρεις βασικούς άξονες: την Αναδρομική Έκθεση στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (20-21 Μαΐου), το 2ο Διεπιστημονικό Συνέδριο «Ταμπού-Παράβαση-Υπέρβαση στην Τέχνη και την Επιστήμη» (Κέρκυρα, 25-28 Μαΐου) και το 1ο Θερινό Σχολείο με θέμα τις Υβριδικές Τέχνες (Κέρκυρα, 29/5-11/6). Παράλληλα με αυτούς τους τρεις άξονες θα υπάρξουν διάφορα δρώμενα, όπως εκθέσεις, προβολές και άλλα.

Ε.Φ.: Ποια η διαφορετικότητα του φετινού φεστιβάλ;

Ν.Ο.: Η διαφορετικότητα του φετινού Φεστιβάλ είναι ότι είναι πολύ πιο ευρύ, χρονικά, γεωγραφικά, αλλά και όσον αφορά το επίπεδο των δραστηριοτήτων και των θεμάτων που καλύπτει. Ξεκινάμε από την Αναδρομική Έκθεση στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (20-21 Μαΐου), η οποία περιλαμβάνει έργα αποφοίτων και διδασκόντων του Τμήματος Τεχνών Ήχου και Εικόνας, masterclassesκαι προβολές από διεθνώς καταξιωμένους επαγγελματίες και καλλιτέχνες του χώρου. Το Συνέδριο «Ταμπού-Παράβαση-Υπέρβαση στην Τέχνη και την Επιστήμη 2017 (Κέρκυρα, 26-28 Μαΐου), θα περιλαμβάνει ομιλίες, μεταξύ άλλων, από αξιόλογα ονόματα στο χώρο της σύγχρονης τέχνης (RoyAscott, GunalanNadarajan, IrinaAristarkhova, MaríaAntoniaGonzálezValerioκαι καλλιτέχνες της bioart(MartadeMenezes, AdamZaretsky, PolonaTratnik, KathyHigh, MaryMaggicTsangκαι ŠpelaPetrič). Αξίζει να τονίσουμε πως η λίστα των ομιλητών του συνεδρίου δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από αντίστοιχα συνέδρια του εξωτερικού. Αντιθέτως έχουμε δημιουργήσει ένα αξιόλογο κόμβο για τη συνάντηση τέχνης και επιστήμης. Παράλληλα θα υπάρξουν διάφορα πολιτιστικά δρώμενα, από τις 24 Μαΐου έως τις 11 Ιουνίου στην Κέρκυρα. Τέλος, πολύ σημαντική προσθήκη στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ φέτος είναι η έναρξη του Θερινού Σχολείου πάνω στις Υβριδικές Τέχνες – του πρώτου τέτοιου Θερινού Σχολείου που διοργανώνεται από Ελληνικό πανεπιστήμιο (Κέρκυρα, 29/5-11/6). Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, σχετικά με το συνέδριο, στους διδάσκοντες του Θερινού Σχολείου αυτού, περιλαμβάνονται καλλιτέχνες και θεωρητικοί διεθνούς κύρους και είναι σημαντική επιτυχία για το Ιόνιο Πανεπιστήμιο το ό,τι κατάφερε να εξασφαλίσει την παρουσία τους.

Ε.Φ.: Για πρώτη φορά το Φεστιβάλ ταξιδεύει στην Αθήνα στο Μέγαρο Μουσικής. Τι θα παρουσιάσετε εκεί;

Ν.Ο.: Στην Αναδρομική μας Έκθεση στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στις 20 και 21 Μαΐου, θα παρουσιαστούν επιλεγμένα έργα και εγκαταστάσεις τελειόφοιτων, απόφοιτων, μεταπτυχιακών φοιτητών και υποψηφίων διδακτόρων του Τμήματος,  προβολές έργων διεθνούς φήμης καλλιτεχνών, όπως η Eija-LiisaAhtila, o BarryPurves και o TheodoreUshev, συναυλίες ηλεκτρονικής μουσικής από το Εργαστήριο Hλεκτροακουστικής Μουσικής Έρευνας και Eφαρμογών του Τμήματος Μουσικών Σπουδών (ΕΡΗΜΕΕ) και εργαστήρια (workshops) και πρόγραμμα masterclasses και ομιλιών, με θέμα “Τέχνη & Ψηφιακός Πολιτισμός”.

Ε.Φ.: Γιατί ένα Φεστιβάλ από την Κέρκυρα ταξιδεύει στην πρωτεύουσα;

Ν.Ο.: Η Αναδρομική Έκθεση στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να αναδειχθεί και εκτός της Κέρκυρας το πολύ σημαντικό επιστημονικό και καλλιτεχνικό έργο του Ιονίου Πανεπιστημίου και συγκεκριμένα του Τμήματος Τεχνών Ήχου και Εικόνας και του Τμήματος Μουσικών Σπουδών. Συνηθίζεται ένα Φεστιβάλ να ταξιδεύει και σε άλλα μέρη. Και η αλήθεια είναι ότι έχουμε λάβει προτάσεις για να επεκτείνουμε μερικές από τις δράσεις του Φεστιβάλ και εκτός Ελλάδας. Για εμάς, τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής, οι προτάσεις συνεργασίας από διακεκριμένους φορείς του εξωτερικού αποτελούν μεγάλη αναγνώριση. Αποτελεί δε μια ακόμα απόδειξη του διεθνούς χαρακτήρα που έχει πια το Φεστιβάλ Οπτικοακουστικών Τεχνών,  που διοργανώνεται κάθε χρόνο στην Κέρκυρα. 

Ε.Φ.: Το Φεστιβάλ απευθύνεται σε συγκεκριμένο κοινό; Eίναι ανοικτό για το κοινό της Κέρκυρας να σας παρακολουθήσει;

Ν.Ο.: Ναι, το Φεστιβάλ είναι ανοικτό σε όσους θέλουν να το παρακολουθήσουν. Πιστεύω πως αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για όσους θέλουν να ενημερωθούν για τις σύγχρονες εξελίξεις στην τέχνη και την επιστήμη, αλλά και να ακούσουν από κοντά σημαντικές διεθνείς προσωπικότητες, οι οποίες είναι ταυτόχρονα και άτομα με προσιτό λόγο και θετική αύρα. Όλες οι δράσεις του Φεστιβάλ έχουν ελεύθερη είσοδο, ακριβώς επειδή μας ενδιαφέρει να μην αποκλείσουμε κανένα. Η γνώση ποτέ δεν βλάπτει, έτσι δεν είναι; Και, ξέρετε, δεν είναι εύκολο. Η οργάνωση αυτή κοστίζει στην πραγματικότητα πάνω από 50 χιλιάδες ευρώ και εμείς κάνουμε ό,τι κάνουμε με το 10% αυτού του ποσού, συν το 90% από χορηγιών σε είδη (από catering μέχρι φιλοξενία) από τοπικούς φορείς και ιδρύματα του εξωτερικού, αλλά και με 100% εθελοντική εργασία. Είναι συγκινητικό, αλλά ταυτόχρονα σε πιάνει ώρες-ώρες μια μελαγχολία το να ξέρεις ότι το αίτημα προς φορείς όπως η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων για οικονομική υποστήριξη –της τάξης των χιλίων ευρώ, έστω- δεν είχε θετική ανταπόκριση.

Ε.Φ.: Το συνέδριό σας «Ταμπού-Παράβαση Υπέρβαση στην Τέχνη και την Επιστήμη» θα το χαρακτήριζα πολύ «προχωρημένο» και νεωτεριστικό. Θα μας πείτε μερικά θέματα από τις εισηγήσεις που θα γίνουν ;

Ν.Ο.: Το συνέδριο σχετίζεται μεν με θέματα που γίνονται αντιληπτά ως νεωτεριστικά, αλλά εν τέλει είναι θέματα που αφορούν όλους μας, καθότι έχουν να κάνουν με την αλληλεπίδραση της τεχνολογίας και της επιστήμης με την τέχνη – ένα ζήτημα που είναι παρόν καθ’ όλη την ιστορία της ανθρώπινης καλλιτεχνικής δημιουργίας. Εκτός αυτού, το κοινό νήμα που συνδέει όλες τις εισηγήσεις είναι η φύση του απαγορευμένου, η υπέρβαση των ταμπού, κάτι που επίσης αφορά όλους μας. Όπως αναφέρεται και στην επίσημη ιστοσελίδα του, το φετινό συνέδριο εμπνέεται από τους πρωτοπόρους που αμφισβήτησαν τον γραμμικό τρόπο σκέψης για τις τέχνες του χώρου και τα media που εισάγουν τη διάσταση του χώρου και του χρόνου και από όσους κατάφεραν να υπερβούν την ψευδαίσθηση της πραγματικότητας και τους περιορισμούς της τεχνολογίας. Εξαιρετικά επίκαιρο, αλλά, ταυτόχρονα, βαθιά διαχρονικό. Το πρόγραμμα του συνεδρίου, τόσο πέρσι όσο και φέτος, ετοιμάζεται με μεγάλη προσοχή και με βάση το τη δυναμική της αλληλεπίδρασης  μεταξύ των συμμετεχόντων σε κάθε συνεδρίαση. Ετοιμάζεται επίσης και με αρκετή δόση χιούμορ. Πέρσι είχαμε δεχτεί -από κάποια blog με ακροδεξιό προσανατολισμό-θλιβερούς χαρακτηρισμούς, όπως ότι δήθεν δείχναμε βίντεο με εικόνες από όργια. Οπότε είπαμε φέτος να ανοίξουμε το συνέδριο με μια ενότητα που τιτλοφορείται «Σεξ», και η οποία αφορά τον ερωτισμό στην Αρχαία Ελλάδα. Αλλά έχουμε και άλλα ενδιαφέροντα θέματα, που καλύπτουν τομείς από τη Νευροεπιστήμη μέχρι το είδος των Ζόμπι. Πάνω από όλα το πρόγραμμα αποτελεί ένα κάλεσμα στο να αναθεωρήσουμε το πώς έχουν τα πράγματα.

Ε.Φ.: Από ποιες χώρες προέρχονται οι ομιλητές του συνεδρίου;

Ν.Ο.: Οι ομιλητές του συνεδρίου προέρχονται από διάφορες χώρες της υφηλίου, από την Ελλάδα, τη Ρωσία, την Πολωνία, την Πορτογαλία, την Ισπανία, τη Σλοβενία, την Ιταλία, τις ΗΠΑ, τη Μεγάλη Βρετανία και αλλού. Η παρουσία θεωρητικών, επιστημόνων και καλλιτεχνών από ένα τόσο ευρύ γεωγραφικό φάσμα, θα βοηθήσει να αποτυπωθούν αρτιότερα οι διεθνείς εξελίξεις όσον αφορά τη σύζευξη της τέχνης με την τεχνολογία και την επιστήμη, αλλά και να γίνει μια πολύ πιο ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων πάνω σε θέματα επιστήμης, τέχνης, ηθικής και αισθητικής. Να υπογραμμίσω εδώ ότι δεν θα μπορούσαμε να παρουσιάσουμε ένα τόσο πλούσιο σε διεθνείς συμμετοχές πρόγραμμα χωρίς την υποστήριξη των ιδρυμάτων του εξωτερικού με τα οποία συνεργάζονται οι ομιλητές αυτοί.  

Ε.Φ.: Στα πλαίσια του Φεστιβάλ θα διεξαχθεί το πρώτο Θερινό Σχολείο στις Υβριδικές Τέχνες. Τι είναι οι Υβριδικές Τέχνες και σε ποιους απευθύνεται το Σχολείο;

Ν.Ο.: Χάριν συντομίας, ως Υβριδικές θα ορίζαμε τις τέχνες εκείνες που συνδυάζουν την καλλιτεχνική δημιουργία με την επιστήμη και την τεχνολογία. Οι υβριδικές τέχνες ενσωματώνουν τεχνολογικά στοιχεία και επιστημονικές πρακτικές, ανοίγοντας νέους δρόμους στην τέχνη, την κοινωνική κριτική και τον ακτιβισμό και την επιστημονική έρευνα και υπερβαίνοντας εν τέλει τα όρια μεταξύ τέχνης και επιστήμης. Στο φετινό θερινό σχολείο θα διδαχτούν για 2 εβδομάδεςθέματα όπως: αλγοριθμική σύνθεση, art-basedερευνητική μεθοδολογία για την καλλιτεχνική δημιουργία, εγκεφαλική απεικόνιση, creativecoding, τέχνη διαδικτύου και ραδιοφωνική τέχνη, site-specificτέχνη, υβριδικές τέχνες και άλλα. Παράλληλα, θα πραγματοποιηθούν ελεύθερες διαλέξεις και εργαστήρια. Από αυτά, υπάρχει ένας ξεχωριστός κύκλος αφιερωμένος στη bioart, με διδάσκοντες κάποιους προσκεκλημένους καλλιτέχνες και θεωρητικούς, οι οποίοι είχαν αρχικά συμφωνήσει να έρθουν για το συνέδριο αλλά θέλησαν εν τέλει να υποστηρίξουν και τη δημιουργία του Θερινού Σχολείου του Ιονίου Πανεπιστημίου. Είναι πολύ γενναιόδωρο εκ μέρους τους αλλά και αρκετά συγκινητικό για εμάς να παρουσιάσουμε ένα πρόγραμμα με διδακτικό προσωπικό διεθνούς κύρους.  

E.Φ.: Θα θέλατε να πείτε κάτι ακόμα στους επισκέπτες μας που θα διαβάσουν τη συνέντευξή σας;

Ν.Ο.: Θα ήθελα να επαναλάβω πως το Φεστιβάλ είναι ανοικτό σε όλους και πως δεν έχει να κάνει μόνο με θέματα που αφορούν ένα περιορισμένο, «κλειστό» κοινό. Με αφορμή το Φεστιβάλ, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο ανοίγει τις πόρτες του και δείχνει την ετήσια δουλειά των φοιτητών του, δεχόμενο επισκέπτες από την Κέρκυρα, την υπόλοιπη Ελλάδα αλλά και από όλο τον κόσμο. Όπως όλα τα Φεστιβάλ, είναι, πάνω από όλα, μια ευκαιρία για διάλογο και δημιουργικότητα, με κυρίαρχη την έννοια της συλλογικότητας, καθώς και την άποψη πως όλες οι φωνές είναι σημαντικές. 

Για το Φεστιβάλ μπορείτε να ενημερωθείτε από εδώ: http://avarts.ionio.gr/festival/2017/gr/

Επιμέλεια άρθρου: Φαϊτά Ελίνα