Οσφυαλγία: Θεραπεύστε την αποτελεσματικά με έγχυση στεροειδών

Η οσφυαλγία είναι η πιο πολυδάπανη καλοήθης πάθηση του ανεπτυγμένου κόσμου. Περίπου το 80% του πληθυσμού υπολογίζεται ότι θα υποφέρει από μια κρίση οσφυαλγίας κάποια στιγμή της ζωής του που συνήθως βελτιώνεται μέσα σε 2 εβδομάδες αλλά το 10% από αυτούς θα παραμείνει ανίκανο για εργασία και το 20% θα υποφέρει για παραπάνω από 1 χρόνο.

Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα συνήθως προτείνονται ως θεραπεία αλλά η μακροχρόνια χρήση τους προκαλεί  σοβαρές παρενέργειες. Φυσικοθεραπεία και αποκατάσταση, βελονισμός και άλλες μορφές εναλλακτικών θεραπειών επίσης συνιστώνται. Η χειρουργική αντιμετώπιση είναι μια επιλογή αν υπάρχουν οι κατάλληλες ενδείξεις.     

Η εκλεκτική έγχυση στεροειδών δια βελόνης στη περιοχή της οσφυϊκής μοίρας, είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική επεμβατική μέθοδος αντιμετώπισης του πόνου της σπονδυλικής στήλης. Δεν είναι χειρουργική επέμβαση και δεν χρειάζεται γενική αναισθησία, ούτε νοσηλεία σε νοσοκομείο. Διενεργείται σε αίθουσα με ακτινοσκοπικό μηχάνημα. Η διάρκεια της είναι μικρότερη από την πιο σύντομη χειρουργική επέμβαση και είναι ανώδυνη. Δεν έχει τις παρενέργειες της έγχυσης νευροτοξικών ουσιών σε υγρή μορφή ή τζελ. Επίσης πολύ σημαντικό είναι οτι έχει προσιτό κόστος.     

Η μέθοδος εφαρμόζεται από  ιατρό, ο οποίος  εφαρμόζει τις εκλεκτικές εγχύσεις και πρέπει να είναι άριστος γνώστης της ανατομίας της περιοχής, του χειρισμού του ακτινοσκοπικού μηχανήματος, του χειρισμού βελόνας και πιστοποιημένα εκπαιδευμένος στην τεχνική αυτή. 

Η οσφυαλγία συνήθως προέρχεται από χρόνιο ή οξύ τραυματισμό των αρθρώσεων και των μεσοσπονδυλίων δίσκων της σπονδυλικής στήλης. Η ισχιαλγία  προκαλείται από πίεση του νεύρου και πίεση των φλεβών της περιοχής που διογκώνονται και πιέζουν ακόμα πιο πολύ το νεύρο.  Επιπλέον πολλές φορές εκλύεται χημική ουσία από τον δίσκο που ερεθίζει το νεύρο χωρίς να υπάρχει πίεση. Ο τραυματισμός , η πίεση και η χημική ουσία από τον δίσκο δημιουργούν φλεγμονή που εκδηλώνεται με πόνο. Η φλεγμονή που προέρχεται από πίεση δίσκου υποχωρεί μια που το 90% των δίσκων συρρικνώνεται σε περίοδο ενός έτους.

Η αντιμετώπιση της φλεγμονής συνεπάγεται υποχώρηση του πόνου. Οι ισχυρότερες αντιφλεγμονώδεις ουσίες είναι τα στεροειδή, που συνδυαζόμενα με τοπικά αναισθητικά παρέχουν παρατεταμένη ανακούφιση που ιδιαίτερα στην περίπτωση της πίεσης από δίσκο δίνει χρόνο για να συρρικνωθεί. Οι ουσίες αυτές τα τελευταία χρόνια εγχύονται μέσω βελόνης με μεγάλη ακρίβεια υπό την καθοδήγηση ακτινοσκοπικού μηχανήματος ακριβώς στο σημείο φλεγμονής. Το αποτέλεσμα είναι τις περισσότερες φορές άμεσο η μπορεί να εκδηλωθεί σε διάστημα μιας εβδομάδος με ανακούφιση του πόνου ή εξαφάνιση του, για μεγάλο χρονικό διάστημα ή και για πάντα.

Η μεγαλύτερη μελέτη (Riew et al ) που έχει γίνει μέχρι σήμερα δείχνει ότι 71% αυτών που ήταν αποφασισμένοι να χειρουργηθούν για οσφυοϊσχυαλγία διάλεξαν να μην χειρουργηθούν μετά την εκλεκτική έγχυση στεροειδούς και οι περισσότεροι από αυτούς απέφυγαν το χειρουργείο για τουλάχιστον 5 χρόνια. Ο στόχος της έγχυσης στεροειδών στη σπονδυλική στήλη είναι θεραπευτικός, διαγνωστικός και προγνωστικός.

Θεραπευτικά η έγχυση βοηθά στην ελάττωση ή εξάλειψη του πόνου, βοηθά τον πάσχοντα να κινείται χωρίς περιορισμούς, να αρχίσει ή να συνεχίσει φυσιοθεραπεία, να μειώσει ή να σταματήσει τα φάρμακα και στις περισσότερες περιπτώσεις να αποφύγει ή να αναβάλλει το χειρουργείο. Τα θεραπευτικά αποτελέσματα της έγχυσης ενισχύονται και συμπληρώνονται από εναλλακτικές ( βελονισμός, πιλάτες κ.α. ) και συμπληρωματικές θεραπείες (φυσιοθεραπεία, αποκατάσταση, όζον).

Διαγνωστικά βοηθάει να βρεθεί η ακριβής αιτία του πόνου, που πολλές φορές δεν είναι εμφανής. Αν η εξέταση δείχνει πολλές πιθανές αιτίες φλεγμονής είναι δύσκολο να ξεχωρίσουμε ποια είναι υπεύθυνη για τον πόνο και να ληφθούν κατάλληλες αποφάσεις. Επίσης ξεκαθαρίζεται  οριστικά αν το πρόβλημα είναι τοπικό στην περιοχή της μέσης ή προέρχεται από αλλού.  

Προγνωστικά  δίνει ακριβείς πληροφορίες  για το αποτέλεσμα μιας χειρουργικής επέμβασης και βοηθά τον ιατρό και τον ασθενή να αποφασίσει για το αν χρειάζεται χειρουργείο και το είδος χειρουργείου,( ανοικτό ή ελάχιστα επεμβατικό με ή χωρίς σπονδυλοδεσία, διαδερμικό ή ενδοσκοπικό για λύση συμφύσεων με ή χωρίς λέιζερ).

Η μέθοδος της εκλεκτικής έγχυσης στεροειδων έχει ένδειξη διαγνωστική και προγνωστική σε όλες τις περιπτώσεις οσφυαλγίας και ισχυαλγίας και θεραπευτική στην πλειοψηφία των περιπτώσεων που δεν υπάρχει απόλυτη ένδειξη χειρουργικής επέμβασης, όπως και στην περίπτωση του πόνου μετά από επέμβαση στην σπονδυλική στήλη. Αν και το ποσοστό μείωσης του πόνου και το χρονικό διάστημα που αυτό θα διατηρηθεί είναι αδύνατο να καθορισθεί από πριν, η δυνατότητα να επαναληφθεί η διαδικασία όσες φορές χρειάζεται την κάνει ιδιαίτερα αποτελεσματική για αυτούς που θέλουν να αποφύγουν την χειρουργική επέμβαση.

Παναγιώτης Λυγουριώτης,  Νευροχειρουργός

Δ/νση: Σπύρου Κοντομάρη 18, Σαρόκο

Τηλέφωνα: 26610 41460,  6976428248

Δ/νση Αθήνας: Άγγελου Σικελιανού 30, Ν. Ψυχικό

Τηλέφωνο Αθήνας: 210 6777720

Ο Παναγιώτης Λυγουριώτης γεννήθηκε στην Αθηνα και σπούδασε στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εξειδικεύτηκε στη Νευροχειρουργική στο Νοσοκομείο Γεωργιος Γεννηματας Αθηνών. Εργάσθηκε ως Επιμελητής του ΕΣΥ (NHS) Μ. Βρετανίας επί σειρά ετών. Διετέλεσε υπεύθυνος ιατρός για τα φάρμακα του Νευρικού Συστήματος της εταιρείας Pfizer στην Ελλάδα. Εργάσθηκε ως διευθύνων Νευροχειρουργος στο Γενικό Νοσοκομείο Κερκυρας για 11 έτη. Από το 2015 συνεργάζεται με τα μεγαλύτερα ιδιωτικά Νοσοκομεία των Αθηνών και διατηρεί ιατρείο στην Κερκυρα και την Αθηνα.