Αυτογνωσία: το μονοπάτι προς την ευτυχία

Αυτογνωσία: το μονοπάτι προς την ευτυχία 

Η Αυτογνωσία είναι ένα από τα χαρακτηριστικά της συναισθηματικής νοημοσύνης και ο πιο σημαντικός παράγοντας για την επίτευξη της επιτυχίας. Είναι η ψυχολογική εκείνη κατάσταση, η οποία μας δίνει σαφή και σφαιρική αντίληψη της προσωπικότητάς μας, συμπεριλαμβανομένων των αδυναμιών, των σκέψεων, των πλεονεκτημάτων, των πεποιθήσεων, των κινήτρων και των συναισθημάτων μας. Μας επιτρέπει να κατανοήσουμε τους άλλους, τον τρόπο με τον οποίο οι άλλοι μας αντιμετωπίζουν, τη δική μας στάση απέναντι στους άλλους σε μια δεδομένη στιγμή, αλλά κυρίως μας βοηθά να κατανοήσουμε σε βάθος τον εαυτό μας.

Γνωρίζοντας τον εαυτό μας, μπορούμε να παρατηρήσουμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε και να συνειδητοποιήσουμε την ανάγκη μας να δώσουμε νέες ερμηνείες στις σκέψεις μας και έτσι μας δίνεται η ευκαιρία να αλλάξουμε και τα συναισθήματά μας.

Σε κάθε σχέση που δημιουργούμε στη ζωή μας, είναι πολύ εύκολο να δημιουργηθούν συναισθηματικές αναταράξεις και προβλήματα. Όταν μπορούμε να εντοπίσουμε τις σκέψεις μας και να διορθώσουμε την λανθασμένη ερμηνεία που δίνουμε λόγω αυτών στις δύσκολες καταστάσεις που αντιμετωπίζουμε, μπορούμε να επιβληθούμε πάνω στο συναίσθημα και να προστατέψουμε τη συναισθηματική ποιότητα των σχέσεών μας.

Η ανακάλυψη της Αυτογνωσίας, δεν απαιτεί διάβασμα θεωριών, αλλά εστίαση και παρατήρηση στις λεπτομέρειες της προσωπικότητάς μας και της συμπεριφοράς μας. Φανταστείτε την «εκμάθηση» της Αυτογνωσίας σαν ένα μάθημα πιάνου.

Όταν κάποιος μαθαίνει πιάνο, δίνει μεγάλη προσοχή στο δάσκαλο και μαθαίνει για τη στάση του σώματος, τις νότες για το που και το πως πρέπει να τοποθετηθούν τα χέρια πάνω στο πιάνο.

Υπάρχουν μερικές γενικές οδηγίες γι΄αυτά, αν όμως κάποιος μείνει μόνο σε αυτά, θα μάθει να παίζει;

Έτσι λοιπόν και η Αυτογνωσία δε χρειάζεται προσοχή μόνο στους άλλους, που ίσως ξέρουν, ίσως πάλι και όχι, αλλά χρειάζεται κυρίως εξάσκηση, προσπάθεια και βιωματικούς τρόπους αναζήτησης, που θα την φέρουν στην επιφάνεια.

Το ταξίδι προς την Αυτογνωσία περιλαμβάνει ορισμένα στάδια:

Το πρώτο στάδιο είναι εκείνο της μηδενικής Αυτογνωσίας, όπου το άτομο αγνοεί οποιαδήποτε αντανάκλαση του εαυτού του. Σ΄αυτό το στάδιο αγνοεί τα χαρακτηριστικά του εαυτού του και ταυτίζεται αποκλειστικά με την πραγματικότητα του περιβάλλοντος στο οποίο ζει. Αν τοποθετήσουμε έναν καθρέφτη μπροστά σε ένα κλουβί με ένα καναρίνι, ο καθρέφτης θα γίνει το υποκατάστατο της μοναξιάς και το καναρίνι θα αρχίσει να τραγουδά μελωδικά. 

Το δεύτερο στάδιο προς την Αυτογνωσία περιλαμβάνει τη διαφοροποίηση του εαυτού μας από το περιβάλλον. Το άτομο συνειδητοποιεί, ότι ο «καθρέφτης» αποτελεί μόνο την εξωτερική αντανάκλαση του εαυτού μας, ο οποίος κρύβει όμως και μια εσωτερική πλευρά. Στο στάδιο αυτό δεν έχει σημασία μόνο το πώς φαινόμαστε, αλλά και το πώς νιώθουμε πραγματικά.

Το επόμενο στάδιο είναι αυτό της εσωτερικής παρατήρησης και εστίασης της προσοχής. Εδώ, ερχόμαστε αντιμέτωποι με συναισθήματα και σκέψεις που μας ικανοποιούν και μας δημιουργούν θετικά συναισθήματα, ή με άλλα που μας προκαλούν ανησυχία, φόβο, άγχος και θλίψη.

Πολλοί από μας στο στάδιο αυτό, προσπαθούμε να αρνηθούμε κομμάτια του εαυτού μας και προσπαθούμε να αποδώσουμε τη συμπεριφορά μας και τα συναισθήματά μας στις πράξεις των άλλων. Αν όμως δώσουμε την ευκαιρία στον εαυτό μας να κοιτάξει κατάματα τις θετικές και τις αρνητικές πλευρές του εαυτού μας και να τις αποδεχθεί, ή να τις αλλάξει, τότε οδηγούμαστε προς την Αυτογνωσία. Το τελευταίο στάδιο της Αυτογνωσίας οδηγεί στην προσωπική εξέλιξη και ανάπτυξη του εαυτού μας, που δημιουργεί ένα άτομο ολοκληρωμένο.

Πρακτικές συμβουλές για την απόκτηση Αυτογνωσίας:

• Εκφράστε τα συναισθήματά σας

• Ακούστε τον εσωτερικό διάλογο του εαυτού σας

• Αναρωτηθείτε πως σας βλέπουν οι άλλοι

• Σκεφτείτε πως βλέπετε εσείς τον εαυτό σας

• Μπορείτε να βάλετε όρια στους άλλους και στον εαυτό σας;

• Σκεφτείτε ποια είναι τα πραγματικά θέλω σας

• Απαντήστε στην ερώτηση: «Είμαι ευτυχισμένος/η;» και αιτιολογήστε την απάντηση

Άντζελα Π. Νικήτα

Κλινικός Ψυχολόγος-Ψυχολόγος της Υγείας    

Μητροπολίτου Μεθοδίου 3 Κέρκυρα 49100 

                                             τηλ. 2661042725, κιν.6944616712

                                            Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

                                          www.angelanikita.gr